دوره 13 (1402)
دوره 12 (1401)
دوره 11 (1400)
دوره 10 (1399)
دوره 9 (1398)
دوره 8 (1397)
دوره 7 (1396)
دوره 6 (1395)
دوره 5 (1394)
دوره 4 (1393)
دوره 3 (1392)
دوره 2 (1389)
دوره 1 (1388)
موضوعات = فلسفه اسلامی
تعداد مقالات: 59
بررسی انتقادی توجیه معرفتی ابن سینا بر اتحاد عاقل و معقول با تکیه بر قرائت فیاض لاهیجی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 دی 1401
چکیده
گزاره عاقل و صورت معقول متحدند گزارهای است که دلایلی برهانی آن را موجّه میکنند یکی از دانشورانی که به توجیه این گزاره توجه کرده، شیخ الرئیس ـ ابن سینا ـ است. بررسی این گزاره یکی از مهمترین مبانی علم ... بیشترحرکت بُرداری جوهر؛ تکملهای بر حرکت جوهری ملاصدرا «نظریۀ حکیم متألّه استاد عابدی شاهرودی»
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 دی 1401
چکیده
مسئلۀ«حرکت» از جمله مسائلی است که از همان آغاز و شگلگیری فلسفه در ایران و یونان، شکل گرفت و مورد توجه و تاکید فیلسوفان واقع شد و از این رو، رسالهها و کتابهای بسیاری در این باره نوشتهاند. یکی ... بیشترراهکارههای حل تعارض ضرورت علّی و اراده آزاد بر اساس مبانی فلسفی علامه طباطبائی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 دی 1401
چکیده
رابطه ضروری میان علت تامه و معلول امری پذیرفته شده در سنت فلسفه اسلامی است. در این میان اطلاق این اصل و ورود آن بر عالم انسانی موجب تقابل ضرورت علی با آزادی اراده است. برخی آزادی اراده، که قوام آن به امکان ... بیشترتحلیل ملاک ثانویت معقول و بررسی معقول اول یا ثانی بودن وجود
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 خرداد 1402
چکیده
"عروض و اتصافِ خارجی یا ذهنی" ملاک مشهوری برای تقسیم معقولات به "اولی و ثانویِ منطقی و ثانویِ فلسفی" است. این ملاک علاوه بر عدم وضوح معنایی، حاکی از معنایی دو سویه است، یعنی متکی به "عارض-معروض" و یا "صفت-موصوف" ... بیشترارزیابی آراء ابنسینا دربارهی فردیت بر اساس اینباوری
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 خرداد 1402
چکیده
چکیدهوجود ویژگی اینبودگی در اشیاء، از جمله راهحلهایی است که برای حل مسئلهی تمایز و مسئلهی فردیت در اشیاء ارائهشده است. باور به وجود چنین ویژگیای به فلسفه دانس اسکاتس باز میگردد. اغلب اندیشهی ... بیشترجایگاه انتخاب عقلانی در افعال اختیاری انسان از دیدگاه صدرالمتألهین
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 تیر 1402
چکیده
ملاصدرا نفس ناطقه را دارای شئون ادراکی و اجرایی میداند. انسان میتواند در مسیر اندیشه تا عمل با حضور عقل عملی هنگام تزاحمهایی که احیاناً بین قوه ناطقه و سایر قوای نفس به وجود میآید انتخاب صحیح داشته ... بیشتربررسی انتقادی نظر استاد فیاضی در مورد تجرد و حدوث نفس بر اساس مبانی ملاصدرا
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 تیر 1402
چکیده
وجود مبانی متفاوت فلسفی، موجب نظرات بسیار متفاوتی در خصوص تجرد نفس و نحوۀ وجود آن شده است. ملاصدرا بر اساس مبانی خود از جمله اصالت و تشکیک وجود، حرکت جوهری اشتدادی، معتقد است انسان یک حقیقت واحدی است که ... بیشترسه مرتبه «تقدم و تاخر» بر مبنای سه سیر فلسفی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 تیر 1402
چکیده
بعد از پذیرش تحقق سه سیر فلسفی (یعنی اصالت ماهیت، اصالت وجود وحدت تشکیکی و اصالت وجود وحدت شخصی) در حکمتِ صدرایی، به دلایل و قراینِ مختلفی میتوان نشان داد که مبحثِ «تقدم و تاخر» از لازمههای سه ... بیشترترسیم نظام نئوتئوکراسی تشکیکی (حاکمیت الهیِ نوینِ تشکیکی) بر اساس آراء شناخت شناسانه ملاصدرا
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 شهریور 1402
چکیده
انگاره اقتدارگرایی الهی (تئوکراسی) در قرون وسطی با سرپوشی برای سعادت بشری تحت لوای حاکمیت پاپ شکل گرفت. ماحصل غایی این تفکر به حاشیه راندن دین در عرصه حکمرانی، طرح دموکراسی به عنوان دیدگاه رقیب و در نهایت ... بیشترمبادی فرآیند صدور فعل در منظومه فکری فارابی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 شهریور 1402
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی مبادی فرآیند صدور فعل از دیدگاه فارابی با روش توصیفی - تحلیلی میپردازد. مبادی صدور فعل عبارت از مبادی معرفت، شوق، اراده و جزئیات ادراکی ناظر به صدور فعل بر اساس تقدیرات معین است. ... بیشترتحلیل پیوند «پرسشگری» با تطورات نفس انسان
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 شهریور 1402
چکیده
یکی از برجستهترین ویژگیهای تمایزبخش میان انسان و حیوان خصلت «پرسشگری» انسان است. پرسش زاییده ذهن جستجوگر انسان است که از دو وجه علم و جهل نسبت به یک موضوع نشأتمیگیرد. کنش پرسشگری در بستر ... بیشترمعرفت شناسی صدرایی در چگونگی مطالعه بر متغیرات کیهانی و تنقید کیهانشناسی پوزیتیویستی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 آذر 1402
چکیده
موضوع علم کیهانشناسان بررسی ساختار بزرگ مقیاس کیهانی است، برهمین اساس روش مطالعاتی خود در مواجهه با متغیرات کیهانی را مبتنی براصل تحقیق پذیری پوزیتیویستی و اصل موضوعه ریاضیاتی قرار دادهاند بطوریکه ... بیشترواکاوی تأثیر جنسیت دراستکمال وسعادت نفس از منظر ملاصدرا
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 آذر 1402
چکیده
هدف از این مقاله بررسی تأثیر جنسیت در استکمال و سعادت نفس از منظر ملاصدرا باروش تحلیل آثار فلسفی اوست. بحث از جنسیت مورد دغدغه ملاصدرا نبوده است و تنها مواردی که در آثار وی به مباحث جنسیت اشاراتی غیر ... بیشترکارکرد معرفتی قوه خیال در حصول مفاهیم فلسفی از منظر علامه طباطبایی و دیوید هیوم
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 آذر 1402
چکیده
چکیده مقاله حاضر با هدف تبیین نقش و جایگاه معرفتی قوه خیال درگسترۀ بخش عظیمی از معلومات و محتوای ذهنی یعنی مفاهیم فلسفی و با تاکید بر آراء علامه طباطبایی و دیوید هیوم مورد ارزیابی مقایسه ای قرار گرفته ... بیشترسر واضح در آثار ملاصدرا در ارتباط با مفهوم صدور، ولادت و تناکح
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 بهمن 1402
چکیده
فلسفه اسلامی دانشی «سهل ممتنع» است بدین معنا که اگر مفاهیم آن درست تصور شود، تصدیق به بسیاری از قضایای آن ساده خواهد بود اما از آنجایی که تصور درست از این مفاهیم به سختی حاصل میشود، تصدیق به قضایای ... بیشترتحلیل شأن عبادات در عملکرد معرفتی نفس (با تکیه بر اندیشه های صدرالمتألهین)
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 بهمن 1402
چکیده
معرفت مهمترین بعد وجودی انسان است و سایر ساحتهای انسانی در ارتباط با ادراک و شناخت، اهمیّت مییابد. در دیدگاه ملاصدرا هر نفسی شایستگی لازم برای شناخت حقایق اشیاء را به حسب فطرت دارد. همچنین نفس دارای ... بیشتربررسی انتقادی بداهت اصل علیت از منظر فلسفه اسلامی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 بهمن 1402
چکیده
اصل علیت، اصلی محوری در متافیزیک است که مورد پذیرش اکثر فلاسفه از یونان تا دوران معاصر بوده است. با این حال، بحث و گفتگو در باب حدود و ثغور این اصل و یا نحوه تبیین یا تثبیت آن همواره محل بحث فیلسوفان بوده ... بیشترتبیین عمل انسانی « بر اساس حکمت صدرایی»
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 بهمن 1402
چکیده
عمل فعالیتی است که از مسیر ابعاد درونی انسان همچون قوای شناختی ( خیال و عقل) ، قوای شوقی و اراده گذر کرده و به منصه ظهور خارجی می رسد. مسأله اصلی این پژوهش تبیین این فرآیند و بیان چگونگی و چرایی آن است. از ... بیشترتبیین ارتباط جهانبینی فلسفی و هنر بر اساس آرای صدرا
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 اسفند 1402
چکیده
در این پژوهش، به دست آمد که جهانبینی فلسفی به عنوان یکی از انواع جهانبینی با هنر که از قلمروِ ادراکات بشری بیرون نیست، ارتباط وثیقی دارد. ما با پی گرفتنِ جهانبینی فلسفی در آرای صدرا دریافتیم که جهانبینی ... بیشترمقایسه ای اقانیم ثلاث و مراتب هستی از دیدگاه فلوطین و ملاصدرا
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 اسفند 1402
چکیده
سوال برانگیزترین مسئلهای که در طول سدههای مختلف ذهن انسانها را به خود مشغول کرده این است که موجودات متکثر با چه ترتیبی پا به عرصه هستی گزاردهاند و آیا شکلگیری عالم به نحو صدفه و اتفاق بوده یا ... بیشتربررسی شأن معرفتی حافظه از دیدگاه متیو فرایس و علامه محمد حسین طباطبایی
دوره 13، شماره 31 ، اسفند 1402
چکیده
ادراک حسی، عقل، گواهی و دروننگری از منابع بنیادین باور هستند. اینکه حافظه از منابع اساسی باور باشد، بسیار مورد بحث قرار گرفته است. این نوشتار بر آن است تا با رویکردی تحلیلی به تطبیق دیدگاه فرایس و علامهطباطبایی ... بیشترحدوث و قدم عالم از منظر کندی
دوره 13، شماره 31 ، اسفند 1402
چکیده
حدوث و قدم عالم، از مسائل مهمی است که همواره در فلسفه و کلام اسلامی مورد توجه قرار گرفته است. نگارنده با هدف تبیین و ارزیابی نظریه کندی – که نخسین فیلسوف اسلامی است- با تتبع در آثار وی، به سه دلیل بر اثبات ... بیشترهنر، حقیقت، ابتذال (بازاندیشی حقیقت هنر در مبانی صدرایی)
دوره 13، شماره 31 ، اسفند 1402
چکیده
دنیای مدرن با ورود بهتمامی ساحات زیست بشر و جایدادن خود در متن واقعیت، چنان عرصه را بر امر متعالی تنگ کرده که گویا ردپایی از آن در متن وقایع برجای نماندهاست. در راستای برونرفت از بحران پدیدآمده، ... بیشتربررسی تطبیقی مبانی هستی شناسی مکانیک کوانتومی دیوید بوهم با مبانی حکمت صدرایی
دوره 13، شماره 31 ، اسفند 1402
چکیده
مبانی هستیشناسی مکانیک کوانتومی دیوید بوهم در قالب مـفاهیمی مخالف با رویکرد فلسفی رایج در مکانیک کوانتومی (تعبیر کپنهاگی) مورد توجه فیلسوفان علم بوده است. این پژوهش میکوشد با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی، ... بیشترحقیقت میزان علوم و اعمال از نظر ملاصدرا و مبانی فلسفی آن
دوره 13، شماره 31 ، اسفند 1402