معنای زندگی در حیات دینی و حیات سکولار (نقد دیدگاه ریچارد تیلور)
معنای زندگی در حیات دینی و حیات سکولار (نقد دیدگاه ریچارد تیلور)

ذوالفقار ناصری

دوره 8، شماره 21 ، دی 1397، ، صفحه 201-227

https://doi.org/10.30470/phm.2019.34356

چکیده
  «نگاه دینی» و «نگاه سکولار»، دو نظام معنایی متفاوت برای حیات انسان ترسیم می‎کنند و پایه‎گذار دو سپهر کاملاً مختلف در زندگی انسان هستند. زندگی انسان در هر دو بستر دینی و سکولار، ویژگی‎هایی ...  بیشتر
عدالت و جنسیّت در آرمانشهر افلاطون: بررسی نگرش افلاطون دربارة زنان
عدالت و جنسیّت در آرمانشهر افلاطون: بررسی نگرش افلاطون دربارة زنان

زهرا توفیقی؛ علی اکبر عبدل‌آبادی

دوره 6، شماره 16 ، خرداد 1395، ، صفحه 207-233

چکیده
  مفسّران آثار افلاطون تفسیر واحدی از نگرش وی دربارۀ زنان به دست نداده‌اند؛ زیرا در بررسی آثار افلاطون با قطعاتی ناسازگار، پیچیده و پراکنده در این باره روبه‌رو شده‌اند. از یک سو، افلاطون برای زنان حقوق ...  بیشتر
چیستی فلسفه تطبیقی؛ بررسی تحلیلی
چیستی فلسفه تطبیقی؛ بررسی تحلیلی

احمد لهراسبی

دوره 7، شماره 18 ، تیر 1396، ، صفحه 207-240

چکیده
  برای نظام یافتن مطالعات تطبیقی در فلسفه، ضروری است تصویری روشن از چیستی فلسفه‌ی تطبیقی وجود داشته باشد. برای به دست آوردن این تصویر روشن، باید مؤلفه‌های معتبر در تعریف فلسفه‌ی تطبیقی از دیدگاه پژوهش‌گران ...  بیشتر
تأملی در اختلاف شارحان معاصر حکمت متعالیه در نوع رابطه ماهیت با وجود
تأملی در اختلاف شارحان معاصر حکمت متعالیه در نوع رابطه ماهیت با وجود

روح اله آدینه؛ رقیه موسوی

دوره 10، شماره 24 ، شهریور 1399، ، صفحه 207-233

https://doi.org/10.30470/phm.2019.115709.1701

چکیده
  وجود، مبنای فلسفه‌ی ملاصدرا و آراء خاص فلسفی اوست. در این میان، مسأله‌ی‌ اصالت وجود، از اهمیت فراوانی برخوردار بوده و پایه‌ی مباحث مهمی در حکمت متعالیه است. صدرا از وجود و ماهیت با تعابیر مختلف یاد ...  بیشتر
بررسی ومقایسه دید گاه علامه طباطبائی ودکتر یدالله سحابی در مسئله خلقت انسان
بررسی ومقایسه دید گاه علامه طباطبائی ودکتر یدالله سحابی در مسئله خلقت انسان

زکریا بهارنژاد؛ خدیجه فرخ پناه

دوره 9، شماره 22 ، شهریور 1398، ، صفحه 213-244

https://doi.org/10.30470/phm.2019.36302

چکیده
  مسئله خلقت وآفرینش نظام هستی به نحو عام وخلقت انسان به طریق خاص در ادیان وبه ویژه در ادیان ابراهیمی از جایگاه رفیع وبلندی بر خوردار است،زیراکه اعتقاد به آن به معنا ومفهوم قبول توحید در خالقیت پروردگار ...  بیشتر
بررسی انتقادی دلایل الهیاتی نادرستی تولید غذاهای اصلاح‌شده‌ ژنتیکی
بررسی انتقادی دلایل الهیاتی نادرستی تولید غذاهای اصلاح‌شده‌ ژنتیکی

علیرضا آل بویه؛ مریم السادات رضوی

دوره 11، شماره 27 ، اسفند 1400، ، صفحه 213-239

https://doi.org/10.30470/phm.2021.130392.1832

چکیده
  جمعیت جهان به‌صورت چشمگیر و روزافزونی در حال افزایش است و مردم با مشکلات و معضلات مهمی چون گرسنگی و سوءتغذیۀ شدید روبرو هستند. به ادعای برخی، تولید غذاهای اصلاح‌شدۀ ژنتیکی می‌تواند راه‌حل مناسبی برای ...  بیشتر
بازنگری در رابطۀ اخلاق هنجاری و کاربردی (در پرتو بحران کرونا)
بازنگری در رابطۀ اخلاق هنجاری و کاربردی (در پرتو بحران کرونا)

محمود مختاری

دوره 11، شماره 26 ، شهریور 1400، ، صفحه 223-250

https://doi.org/10.30470/phm.2021.523447.1945

چکیده
  نظریه‌های مختلف در اخلاق هنجاری، معیارهای متفاوتی برای فعل اخلاقی ارائه می‌دهند. در عین حال تصور غالب این است که به کار بستن هر یک از نظریه‌های اخلاق هنجاری می‌تواند مسائل اخلاقی عملی را حل کند. بدین ...  بیشتر
کارکردهای هستی‌شناختیِ علّیّت تحلیلی در فلسفه‌ی اسلامی
کارکردهای هستی‌شناختیِ علّیّت تحلیلی در فلسفه‌ی اسلامی

سید مصطفی موسوی اعظم

دوره 8، شماره 20 ، شهریور 1397، ، صفحه 225-248

https://doi.org/10.30470/phm.2018.32206

چکیده
  فیلسوفان مسلمان در برخی از مواضع که کثرت وجودی (خارجی) برقرار نیست، علّیت را متحقّق دانسته‌اند، که ملاصدرا این قسم علّیت را به تحلیل عقلانی می‌‌داند. علّیت جوهر برای عرض، ماده برای صورت، ماهیت برای ...  بیشتر
رهیافتی هستی شناسانه به علم حضوری از نگاه صدرالمتألهین
رهیافتی هستی شناسانه به علم حضوری از نگاه صدرالمتألهین

محمد جواد پاشایی

دوره 9، شماره 23 ، اسفند 1398، ، صفحه 225-246

https://doi.org/10.30470/phm.2020.38510

چکیده
  شناخت حضوری شناختی است که در آن، معلوم، حقیقت شیء بوده و خود بعینه نزد عالم حاضر می-گردد. هرچند این معرفت در هر دو ساحت معرفت شناختی و هستی شناختی امکان بررسی دارد، لکن تامل در بعد هستی شناختی آن، ضرورت ...  بیشتر
پیتر سینگر و «استعداد درک درد و رنج حیوانات» بعنوان ملاکِ اخلاقی توجه برابر به منافع حیوان و انسان
پیتر سینگر و «استعداد درک درد و رنج حیوانات» بعنوان ملاکِ اخلاقی توجه برابر به منافع حیوان و انسان

ناصر جعفری پور؛ علیرضا آل بویه

دوره 12، شماره 28 ، مرداد 1401، ، صفحه 227-249

https://doi.org/10.30470/phm.2021.531191.2002

چکیده
  یکی از مهمترین دلایل مدافعان حق حیات حیوانات و لزوم تغییر رفتار نامناسب با آنان، «استعداد درک درد و رنج» در حیوانات است. پیتر سینگر از مدافعان اصلی این استدلال و با تاکید بر لزوم توجه برابر به حیوان ...  بیشتر
بازخوانیِ اخلاق آموزگاری در میزان العمل غزالی، در پرتو الذریعۀ راغب اصفهانی
بازخوانیِ اخلاق آموزگاری در میزان العمل غزالی، در پرتو الذریعۀ راغب اصفهانی

سمیه مسعودی نیا؛ حسن احمدی زاده

دوره 12، شماره 29 ، اسفند 1401، ، صفحه 267-292

https://doi.org/10.30470/phm.2022.540076.2082

چکیده
  موضوع اخلاق آموزگاری از موضوعات بنیادین و مهم دانش اخلاق است. چگونگی برخورد آموزگار با شاگردان، پیامدهای مهمی در زندگی سعادت‌محور و مباحث تربیتی دارد. راغب اصفهانی، صاحب الذریعه الی مکارم الشریعه، ...  بیشتر
اطلاعات کاذب عمدی و مسئولیت اخلاقی: مطالعه‎ای در فلسفۀ اخلاق
اطلاعات کاذب عمدی و مسئولیت اخلاقی: مطالعه‎ای در فلسفۀ اخلاق

مهدی شقاقی

دوره 13، شماره 30 ، شهریور 1402، ، صفحه 279-328

https://doi.org/10.30470/phm.2022.545866.2145

چکیده
  در مقالۀ حاضر با انجام بررسی‎هایی در فرااخلاق، سعی شده تا به بررسی مسئولیت اخلاقی ارتکاب به ارائۀ عمدی اطلاعات کاذب پرداخته شود. برای انجام این پژوهش، از دو روش تحلیل مفهومی و موازنۀ متأملانه استفاده ...  بیشتر
بررسی تفکر مراقبتی و همبسته‌های آن در فلسفه اخلاقی
بررسی تفکر مراقبتی و همبسته‌های آن در فلسفه اخلاقی

طاهره شفائی؛ یحیی قائدی

دوره 13، شماره 31 ، اسفند 1402

https://doi.org/10.30470/phm.2022.544694.2133

چکیده
  هدف: از این پژوهش مروری نظام‌مند بر کاربرد تفکر مراقبتی و همبسته‌های آن در فلسفه اخلاقی است.روش: روش پژوهش از نوع مطالعات مروری و کتابخانه‌ای است. در این پژوهش از مقالات موجود در مورد موضوع مورد مطالعه ...  بیشتر
امام صادق(ع) و حکمت الهی
امام صادق(ع) و حکمت الهی
دوره 1، شماره 2 ، شهریور 1388، ، صفحه 73-91

چکیده
  هدف از نگارش این مقاله، توجّه دادن به نقش مهم و تعیین‌کننده تعالیم گرانبهای پیشوایان شیعه در پیدایش و گسترش علوم عقلی، اعمّ از حکمت الهی و کلام اسلامی از رهگذر مطالعه در احادیث حکمی حضرت امام صادق(ع) ...  بیشتر
نمود اندیشه‌های اخلاقی در ساختار فضایی خانه‌های سنتی ایران مورد مطالعه: تکریم مهمان
نمود اندیشه‌های اخلاقی در ساختار فضایی خانه‌های سنتی ایران مورد مطالعه: تکریم مهمان
دوره 2، شماره 7.8 ، آذر 1389، ، صفحه 185-203

چکیده
       برطبق آیات و روایات اسلامی، تکریم مهمان به معنای گرامی‌داشتن، کریم گفتن، عزیز و ارجمند شمردن کسی که وارد خانه کس دیگری می‌شود. با نگاهی عمیق به ساختار فضایی خانه‌های سنتی در ایران، می‌توان ...  بیشتر
افلاطون علیه شاعران: عمومی و خصوصی در اندیشه های اخلاقی افلاطون و نمایشنامه‌نویسان
افلاطون علیه شاعران: عمومی و خصوصی در اندیشه های اخلاقی افلاطون و نمایشنامه‌نویسان

مریم نصراصفهانی

دوره 10، شماره 25 ، بهمن 1399، ، صفحه 209-232

https://doi.org/10.30470/phm.2020.111312.1648

چکیده
  نمایشنامه‌های یونان باستان و محاورات افلاطون دو منبع مهم و رقیب برای دستیابی به دیدگاه‌های یونانیان باستان درباره اخلاق و انتخاب‌های اخلاقی است. در واقع، همین رقابت و اختلاف نظر دلیل دشمنی افلاطون ...  بیشتر
مفهوم شناسی طبیعت‌گرایی روش‌شناختی به‌مثابه یک ابرپارادایم برای علم مدرن
مفهوم شناسی طبیعت‌گرایی روش‌شناختی به‌مثابه یک ابرپارادایم برای علم مدرن

سیدمصطفی میرباباپور

دوره 7، شماره 19 ، اسفند 1396، ، صفحه 213-242

چکیده
  طبیعت‌گرایی روش‌شناختی مهم‌ترین ویژگی‌ علم معاصر است که بر اساس آن شناخت و تبیین جهان طبیعی فقط از طریق علل طبیعی موجه است و استفاده از هرگونه امر ماورائی مانند خدا و فعل او در شناخت طبیعت ممنوع است. ...  بیشتر
تبیین آثار تشکیک‌پذیری معرفت در حکمت متعالیه در گسترۀ تعریف فلسفه، نظریۀ صدق و زبان‌شناسی
تبیین آثار تشکیک‌پذیری معرفت در حکمت متعالیه در گسترۀ تعریف فلسفه، نظریۀ صدق و زبان‌شناسی

محمدحسین وفائیان

دوره 6، شماره 17 ، آذر 1395، ، صفحه 219-240

چکیده
  وجود در حکمت متعالیه امری مشکَّک است. هم‌سنخ‌انگاری «وجود» و «معرفت» در این نظام، سبب اتحاد احکام آن دو و تشکیک‌پذیری معرفت، همسان با تشکیک‌پذیری وجود می‌شود. پژوهش جاری با فرض ثبوت مشکَّک‌انگاری ...  بیشتر
بررسی و نقد دیدگاه پیتر سینگر درباره اخلاقی بودن سقط جنین
بررسی و نقد دیدگاه پیتر سینگر درباره اخلاقی بودن سقط جنین

فاطمه جمشیدی؛ علیرضا آل بویه؛ فاطمه تیزقدم

دوره 8، شماره 21 ، دی 1397، ، صفحه 229-254

https://doi.org/10.30470/phm.2019.34357

چکیده
  پیتر سینگر از فیلسوفان اخلاق پرآوزه‌ای است که به خصوص در اخلاق کاربردی و حقوق حیوانات آثار بسیاری از او منتشر شده است و بسیار مورد توجه و نقد و بررسی قرار گرفته است. او در دفاع تمام عیار از حقوق حیوانات ...  بیشتر
استعاره مفهومی و تحلیلی نو از نقش آن در اخلاق
استعاره مفهومی و تحلیلی نو از نقش آن در اخلاق

مسعود صادقی

دوره 10، شماره 24 ، شهریور 1399، ، صفحه 235-255

https://doi.org/10.30470/phm.2019.110434.1637

چکیده
  دغدغه و دستمایه اصلی در این مقاله بررسی نقش استعاره‌های مفهومی در ساحت اخلاق است. پس از تعریف و تحلیل استعاره مفهومی با تاکید بر آراء لیکاف، جانسن و کوچِش، عمومیت، مفهومی بودن ذاتی و ساختار سیستمی به ...  بیشتر
کارکردهای تفکر نقدی در اخلاق از منظر آر. اِم. هِر
کارکردهای تفکر نقدی در اخلاق از منظر آر. اِم. هِر

مرتضی زارع گنجارودی؛ ربابه منافی؛ مهدی زمانی

دوره 7، شماره 18 ، تیر 1396، ، صفحه 241-268

چکیده
  آر. اِم. هِر، فیلسوف اخلاق معاصر، بر این عقیده است که برای پاسخگویی به پرسش های اخلاقی، ما نیازمند تفکیک دو سطح از یکدیگر هستیم. سطح تفکر شهودی و سطح تفکر نقدی. از نظر هِر، سطح تفکر شهودی، دارای اصول بسیار ...  بیشتر
بررسی امکان برون رفت از مغالطه ی طبیعت گرایانه در اخلاق از دیدگاه مایکل روس
بررسی امکان برون رفت از مغالطه ی طبیعت گرایانه در اخلاق از دیدگاه مایکل روس

مریم عسگرپورعلی؛ حسین شیخ رضایی

دوره 9، شماره 22 ، شهریور 1398، ، صفحه 245-272

https://doi.org/10.30470/phm.2019.36303

چکیده
  رویکردهای طبیعت‌گرایانه به اخلاق درصدد هستند تا از یافته‌های علوم تجربی در مباحث فلسفه‌ی اخلاق بهره گیرند. از معروفترین رویکردهای طبیعت‌‌گرایانه به اخلاق رویکرد تکاملی است. اخلاق تکاملی همواره به ...  بیشتر
نقد و بررسی آزمایش‌های لیبت
نقد و بررسی آزمایش‌های لیبت

بهرام علیزاده

دوره 9، شماره 23 ، اسفند 1398، ، صفحه 247-275

https://doi.org/10.30470/phm.2020.38511

چکیده
  آزمایش‌های لبیت –علی‌الادعا- نشان می‌دهند که فرآیندهای ناآگاهانه مغزی، قبل از آنکه از آنها باخبر شویم، تصمیم‌های ما را شکل می‌دهند. برخی بر اساس این مطالعات تجربی مدّعی شده‌اند که ما فاقد اراده ...  بیشتر
فردیت رنج و نومیدی در هنگام عمومیت بلا؛ تحلیلی آنتی‌کلیماکوسی
فردیت رنج و نومیدی در هنگام عمومیت بلا؛ تحلیلی آنتی‌کلیماکوسی

امین قائمی؛ میثم سفیدخوش

دوره 11، شماره 27 ، اسفند 1400، ، صفحه 247-276

https://doi.org/10.30470/phm.2022.525705.1989

چکیده
  همان­گونه که کی­یرکگور می­گوید، رنج آدمی یادآور فردیت آن است؛ ولی این رنجِ متفرد در هنگام ظهور یک بلای فراگیر چگونه می­شود و چه تحولاتی را از سر می­گذراند؟ آیا عمومیت بلا همیشه زمینه­ای است ...  بیشتر
تسلسل در علل مادی و مسئله عدم تناهی زمان در فلسفه ملاصدرا
تسلسل در علل مادی و مسئله عدم تناهی زمان در فلسفه ملاصدرا

مجید ضیایی قهنویه

دوره 8، شماره 20 ، شهریور 1397، ، صفحه 249-268

https://doi.org/10.30470/phm.2018.32203

چکیده
  ملاصدرا معتقد است که تسلسل در همه ی علت ها محال است و از جمله ی این علت ها علت مادی است. البته وی برخی ترتب های مادی را از این تسلسل محال استثنا می کند. بررسی ویژگی های اجزای زمان نشان می دهد که اجزای زمان ...  بیشتر