نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

هدف از نگارش این مقاله، توجّه دادن به نقش مهم و تعیین‌کننده تعالیم گرانبهای پیشوایان شیعه در پیدایش و گسترش علوم عقلی، اعمّ از حکمت الهی و کلام اسلامی از رهگذر مطالعه در احادیث حکمی حضرت امام صادق(ع) و شرح آنهاست؛ احادیثی که با روش عقلی و استدلالی درباره کلّیّات جهان هستی و آغاز و انجام آن و توحید ذات خداوند و معرفت اسمای حُسنا و صفات عُلیای او به دقیق‌ترین وجه بحث می‌کند و پایه آنها بر ابحاث عامّه حکمت الهی نهاده شده و توجیه و تبیین آنها جز در پرتو نتایج حاصل از مباحث عامّه حکمت اسلامی امکان‌پذیر نیست.
در نتیجه این پژوهش، روشن خواهد شد که چرا اندیشه شیعی در مرتبه‌ای ممتاز در مجموعه آنچه «حکمت اسلامی» نامیده شده است، اهمّیّت دارد و چگونه ذخایر علمی تشیّع، زمینه و ساختار حکمت الهی را فراهم کرده و موجب گردیده است تا فضای عقلانی و اجتماعی‌ای به وجود آید که حکمای اسلامی در آن به تفکّر حکمی بپردازند. آنچه در این‌جا جلب نظر می‌کند، خلاقیت حکمی سخنان ائمه هدی(ع) به ویژه امام صادق(ع) و نقش آنها در تأملات و ژرف‌اندیشی حکمی دوره‌های بعد است.

کلیدواژه‌ها

• امام صادق(ع)
• حکمت الهی
• شیعه
• توحید
• ملاصدرا

عنوان مقاله [English]

Imam Sadigh(A) and Theosophy

چکیده [English]

The main objective of this essay is to pay attention to the important influence of Shia Leaders' teachings on the creation and development of rational sciences, such as Theosophy and Islamic Theology through the study of the Theosophical words of Imam Sadigh(A) and their explanations and exegeses. These words intellectually discuss on the generalities of the universe, its beginning and end, the Unity of God, the knowledge of His most Beautiful Names, and His most transcendent attributes accurately. These sayings are based on the general debates of Theosophy, and are not explicable save in the light of the attained results of the general discusses of Islamic Wisdom.
    As a result of this research, it will appear that why the Shia thinking has signified in the collection of what is defined as Islamic Wisdom, and that how the Shia scientific resources have built the structure of Theosophy, creating an intellectual and social atmosphere for Islamic philosophers to philosophize. Here, what pays the attention is the Theosophical creation of the Shia Twelve Leaders' words, specially Imam Sadigh(a), and their significance role in the philosophical meditations and contemplations in the next periods.

کلیدواژه‌ها [English]

• Imam Sadigh(A)
• Theosophy
• Shia
• Unity of God
• Sadroddin Shirazi