نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

یکی از مسائل اصلی در فلسفه اخلاق، پرسش از وسعت و شدت دترمینیزم در بروز رفتارهای اخلاقی و غیراخلاقی در انسانها می‌باشد. مطالعه دترمینیزم در حوزه ارزشهای اخلاقی چه برای تفکری که به آزادی در حوزه عمل و گزینش امر اخلاقی معتقد است و چه تفکری که نقش امور جبری را در اخلاق بسیار تعیین کننده می‌داند، حائز اهمیت است. در این راستا، مبحث دترمینیزم روان شناختی و فیزیولوژیک، یکی از موضوعات مهم به شمار می‌آید. در این مقاله نخست به مطالعه برخی کارکردهای ذهنی انسان که جنبه شناختی دارند می‌پردازیم. بدین منظور، ما کارکردهای یونگی ذهن و روان انسان را مد نظر قرار داده و آنها را بر حسب مقولات شناختی شرح می‌دهیم. سپس به تحلیلی از مفاهیم زمان، خاطره و وفاداری می‌پردازیم و ارتباط این مفاهیم را با کارکردهای یونگی ذهن مورد بررسی قرار می‌دهیم. نشان خواهیم داد که فضیلت وفاداری از طریق مقوله خاطره به ویژگی‌ها و پتانسیل‌های ذهنی مغز انسان گره می‌خورد. در ادامه به نوع‌شناسی اندیشه‌های اخلاقی و شاخص‌شناختی اخلاق پرداخته و در خصوص امکان اندیشه‌ورزی و نقد در حوزه اخلاق بر حسب کارکردهای یونگی بحث می‌کنیم. در همین راستا مفهوم تصلّب اخلاقی معرفی می‌گردد و نشان داده می‌شود شاخص‌های یونگی افراد تأثیر قابل توجهی در برخورداری آنها از بینش اخلاقی، قابلیت نقد و سنجش رفتارها و روابط انسانی، تصلّب اخلاقی، تمایل به نظریه‌پردازی در حوزه مسائل اخلاقی و از این قبیل دارند. در حوزه اندیشه‌ورزی در باب اخلاق دو گروه تقسیم‌بندی می‌شوند: گروهی که با ایجاد یک سیستم اخلاقی نظام‌مند درصدد تبیین و نقد وضع موجود و معیارهای اخلاقی هستند و گروهی دیگر نمایانگر بی‌عدالتی‌ها و رذیلت‌های اخلاقی هستند که در مقایسه با گروه نخست، نسبت به اشتباهات انسان‌ها سخت‌گیری کمتری از خود نشان می‌دهند. گروه نخست عمدتاً از نظریه و فلسفه و گروه دوم از ادبیات و هنر بهره می‌برند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Memory, Loyalty and Typology in Ethical Issues Using Jungian Functions of Mind

چکیده [English]

One of the main problems in moral philosophy is the question about the influence of determinism in moral attitude and behavior of mankind. Determinism is therefore worth studying – both for the thought that believes in freedom in moral actions and the one that believes in the crucial role of determinants in moral issues. Psychological and physiological determinants are among the main topics in determinism. This paper first studies some psychic and cognitive functions of human mind as introduced by C. G. Jung. Then it presents an analysis of the concepts of time, memory and loyalty and shows the relationship between these concepts and the Jungian psychic functions. It argues that loyalty – as a virtue based on memory – is bound up with cognitive characteristics and potentials of mind. It also introduces the cognitive index for ethical attitude and vision. In this direction it also introduces the concept of ethical rigidity as a part of human thought and action. In history of thought, certain thinkers have already used some temperament theories and extended their application toward ethical attitudes of human. The difference between the old, classic methods and the one presented in this paper comes from the fact that a personality typology theory based on human intrinsic mind and brain cognitive functions is being introduced here.