نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تهران

چکیده

وجود در حکمت متعالیه امری مشکَّک است. هم‌سنخ‌انگاری «وجود» و «معرفت» در این نظام، سبب اتحاد احکام آن دو و تشکیک‌پذیری معرفت، همسان با تشکیک‌پذیری وجود می‌شود. پژوهش جاری با فرض ثبوت مشکَّک‌انگاری معرفت، درصدد بررسی و تبیین آثار و لوازم معرفت تشکیکی در سه حیطۀ خاص «تعریف فلسفه»، «نظریۀ صدق» و «نظریۀ زبان‌شناختی» از منظر صدرالمتألهین و با رویکرد تحلیل-منطقی عبارات وی است. رهیافت به‌دست‌آمده، تفسیری نوین از تعریف فلسفه ارائه می‌دهد و ناکارآمدی منطق صوری و نظریۀ صدق منطبق با آن در نظام معرفت‌شناسی تشکیک‌پذیر را تبیین می‌کند. از سوی دیگر، نظریۀ زبان صدرالمتألهین نیز طیف‌پذیر بوده، همسان با معرفت‌شناسی وی، تشکیک‌پذیر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Elaboration on the Effects of Existential Gradation on Knowledge in Transcendental Philosophy

نویسنده [English]

  • Mohammad Hossein Vafaeian

P. HD. Student of Islamic Philosophy and Theology at Tehran University

چکیده [English]

Components of the ontological system presented in transcendental philosophy are based on the notion of ‘fundamentality of existence and its gradations’. The type of the knowledge in transcendental philosophy is existential, and has the same and common provisions with it. The epistemology of transcendental philosophy can be explained based on the fundamentality of existence and its gradations. This study is an attempt to explain the effects of gradation in knowledge and concludes on a) Redefinition of philosophy, b) Inefficiency of the classical logic and it's Theory of Truth in the Transcendent Philosophy, and c) Alignment of the linguistic theory in transcendental philosophy with the theory of gradation in knowledge.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mulla sadra
  • Gradation in Knowledge
  • Theory of Truth
  • Redefinition of Philosophy
  • Linguistic Theory
-        ابن‌سینا، شیخ‌الرئیس. (1400). رسائل ابن‌سینا. قم: بیدار.
-        ـــــــــــــــــــ. (1980). عیونالحکمۀ. بیروت: دارالقلم.
-        ـــــــــــــــــــ. (1404). التعلیقات. بیروت: مکتب الاعلام الاسلامی.
-        اخوان‌الصفا.(1412). رسائل اخوان‌الصفا. بیروت: دارالسلام.
-        جوادی آملی، عبدالله. (1386).رحیق مختوم.قم: نشر اسراء.
-        خامنه‌ای، محمد.(1387). مقدمه بر المظاهر الالهیه. تهران: بنیاد حکمت صدرا.
-        زکریا، محمد. (1371).  السیرة الفلسفیه. تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
-        سبزواری، ملاهادی. (1384). شرح منظومه، جلد 2. تهران: نشر ناب.
-        سهروردی (شیخ اشراق). (1375). مجموعۀ مصنفات، 4 جلدی. تهران: مؤسسۀ مطالعات فرهنگی.
-        شیرازی، قطب‌الدین. (1383).شرح حکمت الاشراق. تهران:  انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
-        صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم. (1302). مجموعۀ الرسائل التسعه. تهران: بی‌نام.
-        ــــــــــــــــــــــــــــ. (1354).المبداء و المعاد. تهران: انجمن حکمت و فلسفه.
-        ــــــــــــــــــــــــــــ. (1360 الف).اسرار الایات. تهران: انجمن حکمت و فلسفه.
-        ــــــــــــــــــــــــــــ­­­. (1360 ب). الشواهد الربوبیه. مشهد: المرکز الجامعی للنشر.
-        ــــــــــــــــــــــــــــ. (1361). العرشیه. تهران: نشر مولی.
-        ـــــــــــــــــــــــــــ. (1362).اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه. تهران: نشر آگاه.
-        ــــــــــــــــــــــــــ. (1363 الف).المشاعر. تهران: کتابخانۀ طهوری.
-        ــــــــــــــــــــــــــ. (1363 ب). مفاتیح الغیب. تهران: مؤسسۀ تحقیقات فرهنگی.
-        ــــــــــــــــــــــــــ. (1371).التصور و التصدیق. قم: نشر بیدار.
-        ــــــــــــــــــــــــــ. (1381). کسرالاصنام الجاهلیه. تهران: بنیاد حکمت صدرا.
-        ــــــــــــــــــــــــــ. (1387).سه رسالۀ فلسفی. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
-        ــــــــــــــــــــــــــ. (1422)، شرح الهدایه الاثیریه، دارالمورخ العربی، بیروت.
-        ــــــــــــــــــــــــــ. (1981). الحکمۀ المتعالیه. بیروت: دارالاحیاء التراث.
-        ــــــــــــــــــــــــــ. (بی­تا الف).ایقاظ النائمین. بی‌جا: انجمن اسلامی حکمت و فلسفه.
-        ــــــــــــــــــــــــــ. (بی­تا ب). حاشیه بر الهیات شفاء. قم: نشر بیدار.
-        عبودیت، عبدالرسول. (1392). نظام حکمت صدرایی. تهران: نشر سمت و مؤسسۀ امام خمینی (رحمة الله علیه).
-        فارابی، ابونصر. (1405 الف). الجمع بین رأیی الحکیمین. تهران: انتشارات الزهرا.
-        ـــــــــــــ. (1405 ب). فصوص الحکم. قم: بیدار.
-        ـــــــــــــ. (1413). الاعمال الفلسفیه. بیروت: دار المناهل.
-        فرامرز قراملکی، احد. (1386). مطالعۀ موردپژوهانه در نوآوری شیخ اشراق در منطق المشارع و المطارحات. مجلۀ آینۀ میراث، شمارۀ 39.
-        ـــــــــــــــــ. (1391). جستار در میراث منطق‌دانان مسلمان. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
-        ـــــــــــــــــ. (1379). مقدمۀ التنقیح. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
-        کندی، یعقوب بن اسحاق. (1369). رسائل الکندی الفلسفیه. مصر: دارالفکر العربی.