نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 رشته الهیات دانشکده علوم انسانی دانشگاه یاسوج یاسوج ایران. حوزه مشهد مشهد ایران

2 گروه الهیات موسسه مطالعات راهبردی، حوزه مشهد مشهد ایران

چکیده

عدم تطابق ذهن و خارج یکی از مباحث چالشی است که بسیاری از حکما آن را نمی‌پذیرند و شاید غالب حکما بر این امر متفق باشند که همان چیزی که انسان ادراک می‌کند، مطابق با واقع است. در مقابل اگر نظریه عدم تطابق ذهن و عین مطرح گردد، ممکن است با قول به شبح همسان تلقی گردد درحالی‌که این نظریه می‌تواند متفاوت از آن تحلیل شود به‌گونه‌ای که نه از آن قول به شبح لازم آید و نه سفسطه‌ای پدید آید. در این پژوهش که مبتنی بر روش کتابخانه‌ای جمع‌آوری اطلاعات، تحلیل آن و مقارنه آرا است تطابق بین عین و ذهن رد می‌گردد چراکه دلیلی بر تطابق وجود ندارد بلکه ادله‌ای نقلی و تجربی(شهودی) بر عدم تطابق وجود دارد و از سوی دیگر اشکالاتی را که در رابطه با عدم تطابق به وجود می‌آید در ذیل بحث قول به شبح پاسخ دهد. ازجمله ثمرات این نظریه این است که مشکلاتی را که در باب مکاشفات، تعبیر خواب و تجسم اعمال و معاد جسمانی وجود دارد برطرف می‌نماید، چراکه در این موارد از یک حقیقت تعابیر گوناگونی بیان شده است که اگر ذهن و عین مطابق باشند این تعابیر با یکدیگر تناقض دارند و قابل‌حل نیستند اما زمانی که تطابق میان ذهن و عین برداشته شود می‌توان از یک حقیقت تعابیر گوناگونی ارائه نمود .

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Comparison of the theory of the discrepancy of the mind with the promise of the ghost and its results

نویسندگان [English]

  • mohammad daneshnahad 1
  • mohammadHASAN VAKILI 2

1 Department of Theology Faculty of Humanities Yasouj University Yasouj Iran. Mashhad constituency Mashhad Iran

2 Theology Department of the Institute of Strategic Studies, Mashhad, Mashhad, Iran

چکیده [English]

The mismatch between the mind and the outside is one of the challenges that many sages do not accept, and most sages may agree that what one perceives is true. Conversely, if the theory of mind-object mismatch is put forward, it may be equated with a ghost statement, while this theory can be analyzed differently in such a way that neither a ghost statement is necessary nor a sophistry arises. In this study, which is based on the library method of collecting information, analyzing it and comparing opinions, the conformity between object and mind is rejected because there is no reason for conformity, but there are narrative and empirical (intuitive) arguments for non-conformity. In connection with the inconsistency arises in the following discussion of the promise to respond to the ghost. One of the fruits of this theory is that it solves the problems that exist in revelation, dream interpretation, and the embodiment of bodily deeds and resurrection, because in these cases, different interpretations of a truth have been expressed, which if the mind and the object are compatible with each other. They are contradictory and unsolvable, but when the conformity between mind and object is removed, different interpretations of a truth can be given.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mind and outside"
  • material alliance"
  • ghost"
  • physical resurrection"
  • "
  • apocalypse"
  • آشتیانى، سید جلال‏الدین. (1381). شرح بر زادالمسافر. قم: دفتر تبلیغات اسلامى، چاپ سوم‏.
  • آمدى، سیف­الدین. (1423ق). أبکارالأفکار فی أصول­الدین. قاهره: انتشارات دار الکتب، چاپ اول.‏‏
  • ابن­بابویه، محمد بن على. (1406 ق). ثواب الأعمال و عقاب الأعمال‏، جلد1. قم: دار الشریف الرضی للنشر، چاپ دوم.
  • (1378). عیون أخبار الرضا علیه السلام، تحقیق مهدى لاجوردى، جلد2. تهران: نشر جهان، چاپ اول‏.
  • ابن­سینا، ابوعلی. (1404ق). الشفاء (الالهیات)، تصحیح سعید زاید. قم: انتشارات مکتبه آیت­الله المرعشى، چاپ اول‏.
  • (1395). النفس من کتاب الشفاء، تحقیق حسن حسن‌زاده آملی. قم: انتشارات بوستان کتاب، چاپ اول.
  • ارسطو. (1953م).‏ فى­النفس، تحقیق عبدالرحمن بدوى. بیروت: انتشارات دارالقلم، چاپ اول.
  • ابوترابی، احمد. (1388). چیستی حمل ذاتی اولی و حمل شایع صناعی (بررسی تعاریف و لوازم آن و کارآیی­های این تقسیم در علوم عقلی). معارف عقلی، شمارۀ 13، صص7-43.
  • الاسفراینى النیشابورى، فخر الدین. (1383).‏ شرح کتاب النجاه الابن سینا(قسم الالهیات). تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگى، چاپ اول.‏
  • اکبریان، رضا؛ قاسمی، حسین. (1390). حل چالش ثنویت ذهن و عین در حکمت متعالیۀ ملا صدرا. شمارۀ 31 ، صص11 - 36 ، قم: معرفت فلسفی.
  • پاتنم، هیلاری. (1388). آیا هنوز دربارۀ واقعیت و صدق چیزی برای گفتن هست؟ مترجم: فتح‌زاده، حسن؛ فصل­نامۀ تأملات فلسفی، صص107-129.

http://phm.znu.ac.ir/article_19511_0a3b86e616107e0d4ff1d95e87e2c76c.pdf

  • دوانی، جلال الدین (بی­تا). حاشیه المحقق الدوانی علی حاشیه الشریف الجرجانی علی شرح القطب در شروح الشمسیه (مجموعۀ حواشی و تعلیقات)، بی­جا: شرکه الشمس المشرق للخدمات الثقافیه.
  • رازى، فخر الدین. (1411ق). ‏المباحث المشرقیه فى علم الالهیات و الطبیعیات،‏ جلد1. قم: انتشارات بیدار، چاپ دوم.
  • حر عاملى، محمد بن حسن. (‏1409ق). تفصیل وسائل­الشیعة الی تحصیل مسائل­الشریعه، جلد11. قم: مؤسسة آل البیت علیهم السلام، چاپ اول‏.
  • حسینى اردکانى، احمد بن محمد. (‏1375). مرآت الاکوان (تحریر شرح هدایه ملا صدرا شیرازى). تهران: میراث مکتوب، چاپ اول.
  • حسینى طهرانى، سیدمحمدحسین. ( 1423ق). ‏معادشناسى، جلد2. مشهد: نور ملکوت قرآن، چاپ سیزدهم.
  • رعایت جهرمی، محمد. (1393). دگرگونی نظریه­های حقیقت در فلسفه­های قاره­ای و تحلیلی قرن بیستم. شمارۀ 2 ، صص7 – 28، تهران: پژوهش های مابعدالطبیعی. پاییز و زمستان.
  • سبحانى، جعفر. (1412ق). الإلهیات على هدى الکتاب و السنه و العقل،‏ جلد. قم‏: المرکز العالمی للدراسات الإسلامیه، چاپ سیزدهم.
  • سبزوارى، هادی. (1379). شرح المنظومه، تحقیق حسن حسن زاده آملى، جلد2. تهران: انتشارات ناب، چاپ اول.
  • سجادى، سیدجعفر. (1379‏). فرهنگ اصطلاحات فلسفى ملاصدرا. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، چاپ اول.‏
  • شیروانی، علی. (1397). ترجمه و شرح بدایه الحکمه، جلد1. قم: انتشارات دارالفکر، چاپ دهم.
  • صدرالدین شیرازى، محمد بن ابراهیم. (1340). رسالۀ سه اصل،‏ تصحیح سیدحسین نصر. تهران: دانشگاه علوم معقول و منقول تهران، چاپ اول.
  • (1383). شرح أصول الکافی، جلد. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگى، چاپ اول.
  • (1360). الشواهد الربوبیه فى المناهج السلوکیه ، تحقیق سید جلال الدین آشتیانى. مشهد: المرکز الجامعى للنشر، چاپ دوم.
  • (1981م). الحکمه المتعالیه فى الاسفار العقلیه الاربعه، جلد1. بیروت: دار احیاء التراث، چاپ سوم.
  • (1354). المبدأ و المعاد، سیدجلال­الدین آشتیانى. تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران، چاپ اول.‏
  • _____________________ . (1375). مجموعه رسائل فلسفى صدرالمتالهین‏، حامد ناجى اصفهانى. ناشر تهران: انتشارات حکمت، چاپ اول.
  • طباطبایی، محمدحسین. (1417ق). توحید علمى و عینى. مشهد: انتشارات علامه طباطبایى، چاپ اول.
  • (بی­تا). حاشیه الکفایه، جلد2. قم: بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی، چاپ اول.
  • (بی­تا). الحکمه المتعالیه (با حاشیه علامه طباطبائى)، جلد8. قم: انتشارات مکتبة المصطفوی، چاپ اول.
  • (1394). نهایه­الحکمه، تعلیقات غلامرضا فیاضی، جلد4. قم:‌ انتشارات امام خمینی، چاپ هشتم.
  • (1364). ‏اصول فلسفه و روش رئالیسم،‏ جلد1. تهران: انتشارات صدرا، چاپ اول.
  • طوسی، نصیرالدین. (1407ق). تجرید­الاعتقاد قم: دفتر تبلیغات اسلامى، چاپ اول‏.
  • (1394). شرح الاشارات و التنبیهات، تحقیق حسن حسن‌زاده آملی، جلد2. قم: انتشارات بوستان کتاب، چاپ اول.
  • عبودیت، عبدالرسول. (1395). درآمدی به نظام حکمت صدرایی (هستی‌شناسی و جهان‌شناسی)، جلد. قم: انتشارات سمت، چاپ هشتم.
  • (1392). درآمدی به نظام حکمت صدرایی (معرفت­شناسی و خداشناسی)، جلد2. قم: انتشارات سمت، چاپ چهارم.
  • علامه حلی، حسن بن یوسف. (1440ق). کشف­المراد فی شرح تجرید الاعتقاد. قم: مؤسسه النشرالاسلامی، چاپ هجدهم.
  • فیاضی، غلامرضا. (1395). درآمدی بر معرفت­شناسی، تحقیق مرتضی رضایی؛ احمد حسین شریفی. قم:‌ انتشارات امام خمینی، چاپ اول.
  • فیروزجایی، یارعلی کرد. (1396). حکمت مشاء. قم: ‌انتشارات حکمت اسلامی، چاپ دوم.
  • قمى، على بن ابراهیم. ( 1404ق). تفسیر القمی‏، جلد1. قم: انتشارات دارالکتاب، چاپ سوم.‏
  • کرمانی، علیرضا. (1397). حقیقت علم و رابطۀ ذهن و عین با تأکید بر مصنفات افضل‌الدین کاشانی و رسالۀ‌ معرفت‌النفس محمدحسن الهی، شمارۀ 75 ، صص155 – 172، قم: مجله ذهن.
  • کلینى، محمد بن یعقوب. (1407ق).‏ الکافی، جلد2. تهران: انتشارات دارالکتب الإسلامیه، چاپ چهارم.
  • مطهری، مرتضی. (1373). شرح منظومه. قم: انتشارات صدرا، چاپ اول.
  • مکارم شیرازى، ناصر. (‏1379). الأمثل فی تفسیر کتاب الله المنزل،‏ جلد2. قم: مدرسه الإمام علی بن أبی‏طالب، چاپ اول.
  • وکیلی، محمدحسن. (1397). عقاید کاربردی (معادشناسی)، جلد7. مشهد: ‌مؤسسۀ جوانان آستان قدس رضوی، چاپ اول.
  • هلالى، سلیم بن قیس. (1405ق). ‏کتاب سلیم بن قیس الهلالی. قم: انتشارات الهادى، چاپ اول.