نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 فازغ التحصیل دانشگاه زنجان
2 دانشیار دانشگاه شهید بهشتی
3 دانشیار فلسفه دانشگاه زنجان
چکیده
به رغم توجه جدی فلاسفه ی غربی به زبان دین که پس از وقوع چرخش زبانی اتفاق افتاد، در میان مباحث کلام اسلامی، پژوهش مستقلی حول محور مدل زبان شناسیِ کلام عقلی اسلامی، شکل نگرفته است. این در حالی است که مدل زبانی مورد استفاده ی متکلمان، عامل تعیین کننده ای در تبیین، اثبات و استخراج موضوعات و مسائل کلامی است. در واقع مبانی تصوری و تصدیقی متکلم درباره ی زبان، معنا، حقیقت، یقین و اموری از این دست، نوع مواجهه ی او با متن را رقم می زند و رویکرد ظاهرگرایانه یا تاویلی وی را سامان می دهد. مسئله ی اصلی پژوهش حاضر، به این موضوع اختصاص یافته است.
در یک تقسیم بندی کلی، مدل های زبان شناسی به دو دسته ی سنتی و مدرن تقسیم می شوند. با توجه به شواهد تاریخی و قرائن موجود در کلام اسلامی، مدل زبان شناسیِ کلام اسلامی، انطباق بیشتری با مدل زبان شناسیِ سنتی دارد که مولفه های آن عبارت است از: 1)اتم گرایی لفظی 2)نظام تک معنا 3)جدایی فکر از تکلم 4)مزیت وضوح 5) فضیلت یقین. مدل زبان شناسی سنتی با وجود مزیت نسبی ای که در دوره ای از تاریخ علم کلام داشته اما از عهده ی تبیین بسیاری از موضوعات کلامی از جمله تمثیلات، صفات خبری و پیچیدگی های زبان بر نمی آید و رهیافت های مدل های زبانی مدرن، تبیین بهتری از این امور ارائه می دهند.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
A study of the linguistic model of rational theology
نویسندگان [English]
- somayyeh ajalli 1
- mohsen jahed 2
- sahar kavandi 3
1 PHD Of Islamic Philosophy and Theology, University of Zanjan
2 Associate Professor, Shahid Beheshti University
3 Associate Professor of Philosophy Department, University of Zanjan
چکیده [English]
Despite the serious attention of Western philosophers to the language of religion, which occurred after the linguistic turn, among the topics of Islamic theology, independent research has not been formed around the linguistic model of Islamic rational theology. However, the linguistic model used by theologians is a determining factor in explaining, proving and extracting theological issues and problems.In fact, the imaginary and affirmative bases of the theologist about language, meaning, truth, certainty and such things determine the type of him encounter with the text. The main issue of the present study is dedicated to this issue. In a general division, linguistic models are divided into traditional and modern categories. According to the historical evidence and proofs in Islamic theology, the linguistic model of Islamic theology is more in line with the traditional linguistic model.The traditional linguistic model, despite its comparative advantage over a period in the history of theology, is unable to explain many theological issues.
کلیدواژهها [English]
- Khabari attribute"
- Rational theology"
- Traditional linguistic model"
- "
- Modern linguistic model"
قرآن
- ارسطو. (1366). ارگانون، متافیزیک. ترجمۀ شرفالدین خراسانی. تهران: حکمت.
- استیور، دن آر. (1393). فلسفۀ زبان دینی. ترجمۀ ابوالفضل ساجدی. قم: نشر ادیان.
- حداد عادل، غلامعلی. (1395). دانشنامۀ جهان اسلام. تهران: بنیاد دایرهالمعارف اسلامی، 1375، جلد بیست و یک (مدخل زبانشناسی)، چاپ اول.
- حلی، حسن ابن یوسف. (بیتا). انوارالملکوت فی شرح الیاقوت. تحقیق محمد نجفی. قم: نشر بیدار.
- خسروپناه. (1388). فلسفۀ دین و مسائل جدید کلامی. قم: نشر هاجر.
- ربانی گلپایگانی. (1390). قواعد و روشهای کلامی. قم: نشر هاجر.
- ریکور، پل. (1386) استعاره و ایجاد معانی جدید در زبان، ترجمۀ حسین نقوی. تهران: مجلۀ معرفت، سال شانزدهم، شمارۀ 120.
- سبحانی، جعفر. (1379). سیمای بزرگان (هفتاد و سه مقالۀ عقیدتی، اجتماعی و تاریخی و بیوگرافی). قم: مؤسسۀ امام صادق، چاپ اول.
- سبحانی، محمدتقی. (1397). سخنرانی درکنگرۀ نقدی بر معرفتشناسی فلسفی، برگزارشده توسط پژوهشکدۀ فلسفه و کلام.
- سرخسی، محمد ابن احمد. (1951). اصول السرخسی. بیروت: دارالمعرفه.
- سوسور، فردیناندو. (1392). دورۀ زبانشناسی عمومی. ترجمۀ کوروش صفوی. تهران: انتشارات هرمس.
- شهرستانی، محمد ابن عبدالکریم. (1364). الملل و النحل. قم: الشریف الرضی، چاپ سوم.
- طباطبایی، سید محمدحسین. (1973). تفسیر المیزان. بیروت: مؤسسه الاعلی المطبوعات، چاپ سوم.
- طبرسی، ابوعلی فضل ابن حسن. (1360). مجمعالبیان فی تفسیر القرآن. تهران: انتشارات فراهانی.
- طوسی، ابوجعفر محمد ابن الحسن. (بیتا). التبیان فی تفسیر القرآن. بیروت: نشر دار احیاء التراث العربی.
- طوسی، خواجهنصیرالدین. (1407). تجرید الاعتقاد. به تحقیق حسینی خلالی. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول.
- غزالی، ابوحامد محمد. (1349). المنقذ من الضلال (اعترافات غزالی)، ترجمۀ زینالدین کیایینژاد. تهران: نشر عطایی.
- قیصری، داوود. (1375). شرح فصوصالحکم، به کوشش سید جلال آشتیانی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
- کاپلستون، فردریک. (1375). تاریخ فلسفه (یونان و روم)، ترجمۀ سیدجلالالدین مجتبوی. تهران: سروش.
- لاهیجی، عبدالرزاق. (1425). شوارق الالهام فی شرح تجرید الکلام. قم: مؤسسه امام صادق، چاپ اول.
- لایکن، ویلیام جی. (1395). درآمدی به فلسفۀ زبان، ترجمۀ میثم امینی. تهران: انتشارات هرمس، چاپ سوم.
- لوسی بغدادی، محمود. (1415). روحالمعانی. تصحیح علی عبدالباری عطیه. بیروت: دارالکتب العلمیه.
- مالری، جان سی و دیگران. (1383) هرمنوتیک فلسفی گادامر، ترجمۀ محمدرضا جبرئیلی و دیگران. اشراق: 96 – 99، شمارۀ یک.
- مطهری، مرتضی. (1380). مجموعۀ آثار شهید مرتضی مطهری. تهران: انتشارات صدرا، چاپ نهم.
- مظفر، محمدرضا. (1383). المنهج الجدید فی دراسات علم المنطق. تهران: نشر هاجر.
- مگی، برایان. (1378). مردان اندیشه، ترجمۀ عزتالله فولادوند. تهران: طرح نو.
- هارتناک، یوستوس. (1356). ویتکنشتاین، ترجمۀ منوچهر برزگمهر. تهران: انتشارات خوارزمی.
- هارلند، ریچارد. (1388). ابر ساختگرایی (فلسفۀ ساختگرایی و پساساختگرایی)، ترجمۀ فرزان سجودی. تهران: سورۀ مهر.
- ولایتی، علیاکبر. (1396). فرهنگ و تمدن اسلامی. تهران: نشر معارف، چاپ ۷۵.
- یادگاری، ملیحه؛ احمدی افرمجانی، علی اکبر.(1394). شرح انتقادهای استفان تولمین به منطق کلاسیک برگرفته از آرای متأخر. معارف منطقی: شمارۀ 2، بهار و تابستان.
- J, Saussur. 1976. Fontana Modern master.
- Descart, Rener. 1982. Principle of philosophy, translated with explanatory notes, by Valentine Rodger Miller and Reese p, Miller, Kluwer Academic Publisher.
- Godamer, Hans jeorg. 1994. Truth and Method translation revised by joel wensheimer and Donald G Morshall New York Contnuum, Revrised edition.
- Malcolm, Norman. 1993. Wittgenstein Tractatus, An Introduction, Oxford, Blackwell.
- Mackey, Applied. 1966. linguistics, it’s meaning and use.
- Barthes, Ronald. 1967. whriting degree zero and elements of semiology. lord an Jonathan cape.