نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• علیرضا منصوری

هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

چکیده:
هدف علم مسئلۀ مورد مناقشه بین رئالیست‌ها و مخالفانشان است. رئالیست‌ها معتقدند هدف علم دستیابی به نظریه‌هایی است که توصیف و تبیین صادقی از جهان به‌دست دهند. برای پاسخ به این مسئله که چرا باید هدف فعالیت علمی و معرفتی را چنان‌که رئالیست‌ها اصرار دارند رسیدن به صدق قرار دهیم پاسخ‌های متنوعی داده شده است. این مقاله بر آن است برای این مسئله پاسخی کانتی را در زمینة بحث رئالیسم علمی بازسازی کند. به این منظور نشان داده شده است که آراء کانت در زمینۀ صدق این ظرفیت را ایجاد می‌کند که به رغم عدم وجود معیاری برای تشخیص صدق، آن‌ را به مثابۀ یک ایدۀ تنظیمی و به‌عنوان یک وظیفۀ اخلاقی و انسانی بپذیریم. در عین حال می توان با بهره‌برداری از این ظرفیت در نظریۀ کانت و با کنار گذاشتن موجه‌گرایی در معرفت‌شناسی، پاسخ کانت را بهبود بخشید تا انتخاب صدق به عنوان هدف علم «تصمیمی دلبخواهی» تلقی نشود.

کلیدواژه‌ها

• صدق
• ایدۀ تنظیمی
• عقلانیت نقاد
• رئالیسم علمی
• نظریۀ تطابق

عنوان مقاله [English]

The Moral Value of Truth

نویسنده [English]

• Alireza Mansouri

Associated professor of philosophy of science and technology - Institute for Humanities and Cultural Studies

چکیده [English]

The aim of science is a controversial debate among realists and their opponents. Realists take the aim of science as giving a true explanation of the world. There are some answers to the question why we should take truth as the cognitive aim of scientific activity. This paper aims to reconstruct a Kantian answer for this debate. It will be showed that Kant's thought regarding truth create a capacity to accept truth as a regulative idea and a moral duty, though we have deprived of any criteria of truth. Moreover, we can modify kant's idea by setting aside justificationism in epistemology, in order not to take truth as an "arbitrary decision".

This paper aims to reconstruct a Kantian answer for this debate. It will be showed that Kant's thought regarding truth create a capacity to accept truth as a regulative idea and a moral duty, though we have deprived of any criteria of truth. Moreover, we can modify kant's idea by setting aside justificationism in epistemology, in order not to take truth as an "arbitrary decision".

Truth, scientific realism, regulative idea, critical rationalism, correspondence theory


Truth, scientific realism, regulative idea, critical rationalism, correspondence theory

کلیدواژه‌ها [English]

• truth
• regulative idea
• scientific realism
• correspondence theory