نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه فلسفه، دانشگاه شهید بهشتی، مربی حق التدریس؛ گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، استادیار حق التدریس.

2 گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه قم، استادیار

چکیده

سهروردی در نظام حکمت اشراق، از خود و خودآگاهیِ شهودی‌اش ره می‌سپرد و به خدا می‌رسد. او از یک‌سو، هویتِ خود و مبادی نوری‌اش را «حضورِ نزد خود» می‌یابد و از دیگر سو، فاعلیت (مبدئیت) و دیگرآگاهیِ انوار جوهری را با اضافه اشراقی تبیین می‌کند. از عباراتی که در هر یک از آثار تعلیمی او به تبیینِ چیستی و تعیینِ جایگاه اشراق و شهود در دو سپهر هستی و شناخت اختصاص یافته‌اند، می‌توان این‌همانیِ «هستی» و «حضور» را نتیجه گرفت و کلیتِ ضروری این معادله را در خودآگاهی و دیگرآگاهیِ نورالانوار به اثبات رساند؛ رهیافتی که به نحو نظام‌مند، هر گسستِ ممکن بین هستی‌شناسی و شناخت‌شناسی را مرتفع می‌کند. در واقع، سهروردی با بازبُردِ علم حصولی (باواسطه) به علم حضوری (بی‌واسطه) و با پی‌افکندنِ شناخت انسانی بر ضرورت و یقینِ شهودی، چالش احرازناپذیریِ مطابقت بین معلومِ بالذات (امر ذهنی) و معلوم بالعرض (امر عینی) را پشت سر می‌نهد و نحوه احرازِ این‌همانیِ شخصی را تبیین می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Suhrawardi’s release from the correspondence and identity challenge

نویسندگان [English]

  • Mohsen Akbari 1
  • Muhammad Hussein Heshmatpoor 2

1 Philosophy department, Shahid Beheshti university, instructor tuition; Low department, Azad university, assistant professor tuition.

2 Islamic Philosophy and Theology department, Qom university, assistant professor

چکیده [English]

In his Illuminationist Hikmatic System, Suhrawardi started from himself and his intuitive self-conscousness and then he reached at the God. On the one hand, he found the identity of himself and his light causes as “presence by oneself”, and on the other hand, he explained the agency (origin-ness) and the other-consciousness of substantial lights by illuminationist relation. According to those parts of the philosopher’s constructive works which are devoted to the explanation of the identity and determination of the status of illumination and intuition in the spheres of existence and cognition, one can conclude that “existence” and “presence” are identical in Suhrawardi’s philosophy and the necessary generality of this function can be proven based on the self-consciousness and other-consciousness of the Light of Lights. By this approach, any possible gap between ontology and epistemology are systematically overcome. In fact, by tracing the knowledge by correspondence (mediated) back to the knowledge by presence (immediate), by founding the human cognition upon the intuitive necessity and certainty, Suhrawardi left behind the challenge of unrecognizability of correspondence between known-by-itself (the subjective) and known-by-something-else (the objective), and explained the recognition of personal identity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • “Illumination”
  • “Intuition”
  • “Existence”
  • “Presence”
  • “Correspondence”
  • “Personal Identity”
-          ارسطو. (1367). متافیزیک. ترجمه شرف‌الدین خراسانی. تهران: نشر گفتار، چاپ 2.
-          افلاطون. (1380). دوره آثار افلاطون. جلد 3. ترجمه محمدحسین لطفی. تهران: انتشارات خوارزمی، چاپ 3.
-          جوادی، محسن. (1374). نظریه‌های صدق. روش‌شناسی علوم انسانی. پاییز (4): 51-38.
-          حائری یزدی، مهدی. (1379). علم حضوری و علم حصولی. ترجمه محسن میری. ذهن. بهار (1): 61-46.
-          ذبیحی، محمد. (1392). داوری‌ها، شناخت‌شناسی و نظام نوری در فلسفه اشراق. تهران: انتشارات سمت، چاپ 1.
-          سهروردی، شهاب‌الدین. (1355 الف). مجموعه مصنفات شیخ اشراق: تلویحات. جلد 1. تصحیح و تنظیم هانری کربن. تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران، چاپ 1.
-          سهروردی، شهاب‌الدین. (1355 ب). مجموعه مصنفات شیخ اشراق: مقاومات. جلد 1. تصحیح و تنظیم هانری کربن. تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران، چاپ 1.
-          سهروردی، شهاب‌الدین. (1355 پ). مجموعه مصنفات شیخ اشراق: مطارحات. جلد 1. تصحیح و تنظیم هانری کربن. تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران، چاپ 1.
-          سهروردی، شهاب‌الدین. (1355 ت). مجموعه مصنفات شیخ اشراق: حکمه‌الاشراق. جلد 2. تصحیح و تنظیم هانری کربن. تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران، چاپ 1.
-          سهروردی، شهاب‌الدین. (1355 ث). مجموعه مصنفات شیخ اشراق: پرتونامه. جلد 3. تصحیح و تنظیم هانری کربن. تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران، چاپ 1.
-          شمس، منصور. (1384). آشنایی با معرفت‌شناسی. تهران: انتشارات طرح نو، چاپ 1.
-          شهرزوری، شمس‌الدین محمد. (1372). شرح حکمه‌الاشراق. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، چاپ 1.
-          شیرازی، قطب‌الدین. (1383). شرح حکمه‌الاشراق. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ 1.
-          یزدان‌پناه، یدالله. (1391). حکمت اشراق. جلد 1. تحقیق و نگارشِ مهدی علی‌پور. تهران: انتشارات سمت، چاپ 2.