Document Type : Original Article

Author

دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)قزوین

Abstract

در این جستار، به بسط‌پذیری معارف وحیانی و گشودگی زمینه ارتباط انسان با منبع وحیانی‌ـ‌الهی برپایه سه ساحت اندیشه‌های فلسفی و عرفانی اندیشمندان مسلمان، ونیزقرآن و متون روائی پرداخته شده است. حکما و عارفان مسلمان معتقدند ولایت به-منزلۀ روح این جهان و مجرای فیض الهی است و همچنین باطن و جوهرۀ نبوت است. انسان کامل با ارتقای وجودی و سیر باطنی و زدایش حجاب‌های گونه‌گون از نفس خویش در مرتبۀ نخست به مقام ولایت الهی می‌رسد. در چنین مرحله‌ای ولی خدا به ملاء اعلی متصل و مرتبط می‌گردد و حاصل این ارتباط و اتصال گشوده شدن باب گنجینۀ معارف وحیانی به روی او است. از طرفی ولیّ خدا مجرای فیض الهی تا لحظۀ وقوع قیامت است. هر کمال و خیری از جمله معرفت و معنویت عرشی و قدسی در پرتو ولایت ولی خدا به انسان می‌رسد. همانگونه که گسترۀ ولایت در نظام تکوین تا دامنۀ قیامت جریان دارد و حضور ولیّ خدا در جهان همیشگی است، از این‌رو معارف وحیانی نیز به تبع حضور ولیّ خدا در عالم، تا آستانۀ واقعۀ قیامت بسط می‌پذیرد. بسط‌پذیری معارف وحیانی از پیامدهای استمرار ولایت محسوب می‌گردد و این بسط‌پذیری منافاتی با خاتمیت پیامبراعظم(ص) ندارد. بنابراین بسط معارف وحیانی اختصاص به دورۀ انبیا و اوصیا ندارد و جایگاهی است که برای هر انسانی با لحاظ شرایط ویژه از جمله طهارت درون و سعه وجودی گشودگی دارد. بسط‌ناپذیری وحی رسالی و تشریعی با ختم نبوت امری قطعی است.

Keywords