نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه مازندران

چکیده

ارسطو در تحلیل «فیلیا» در نیکوماخس، دیگرخواهی را به «روابط محبت‌آمیز فرد با خودش» مبتنی ساخته است و از شکوه خودخواهی در نیل به اودایمونیا سخن می‌گوید. مؤیدات دیگری نیز بر خوددوستی و شواهدی دال بر دگردوستی در نیکوماخس قابل رصد است. براین اساس کتاب هشتم و نهم، از حیث مسأله خوددوستی یا نوع‌دوستی [؟] و فراتر از آن خودگروی یا دیگرگروی [؟] مورد توجه مفسران قرار گرفته است. خوددوستی در کلام ارسطویی صراحت آشکاری دارد؛ تنها این‌که انتساب خودگروی اخلاقی بر ارسطو به عنوان نظریه‌ای غایت‌انگارانه رد شده است. آنچه که در نظریه ارسطویی، اهمیت دارد مؤیدات دیگردوستی است که (1) از رابطه نوع‌دوستی با خوددوستی پرسش کنیم، سپس (2) درباب نوع‌دوستانه بودن دیدگاه وی داوری کنیم. دیگردوستی ارسطویی غایت فعل اخلاقی نیست، بلکه صفت رفتار است و می‌تواند جزء رفتارهای نوع‌دوستانه طبقه‌بندی شود. عنصر نوع دوستی با عبارت «خواستن خیر دیگری به خاطر دیگری» بیان می‌شود. دوستی امری ذومراتب است که تصویرسازی از کامل‌ترین وجه آن که دوستی بر اساس فضیلت است، نمایانگر جهان ایده‌آل محبت‌محور است و دوستی‌های منفعت‌نگر و لذت‌نگر، بالعرض دوستی نامیده شده‌اند. می‌توان الگوی نظریه فیلیا را چنین ترسیم کرد که شامل بر محبت به فضیلت است که فرد ابتدا در خود می‌یابد و دوستی، تسری این رابطه به دیگری است. اصطلاح خوددیگر، نمایانگر نیروی انگیزشی در برقراری دوستی است که به سبب اشتراک در جزء عقلانی، اهداف و پیامدهای نوع‌دوستانه را نتیجه می‌دهد؛ یعنی توجه به دیگری به خاطر دیگری که البته این توجه، برآمده و برآورنده فضایل در رابطه‌ای متقابل است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Altruism based on self-love, in Aristotle's theory of friendship "philia" (In Nicomachean Ethics)

نویسنده [English]

  • fereshte abolhasani niaraki

islamic philiosophy and theology, university of Mazandaran

چکیده [English]

In the analysis of "Philia", Aristotle has deriving friendship from self-love in Nicomachean Ethics, speaking the importance of selfishness on achieving eudemonia. Dose books VIII and IX provide for an altruistic or egoistic view of friendship? Self-love is evident in Aristotle’s words; although the attribution of Aristotle's theory to moral-egoism has been rejected as a teleological theory. Altruism is expressed by the phrase '(to want good things for another 'for his sake and not for one's own'). The theory of Philia is a pattern including love to virtue found by a person in his own self first, and then extends it to the other. , i.e., our feelings or attitudes of friendship are derived from attitudes towards ourselves. The term “another self” represents a motivation for friendship that leads to altruistic goals, That is, attention to the other for the sake of other which arises from the similarity of people in intellectual part (nous).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aristotle
  • friendship
  • altruism
  • self love
  • virtue