فرح رامین؛ عالمه علامی؛ سیده منا موسوی
چکیده
,ویلیام رو با ارائه خوانشی جدید از استدلال قرینهای شر بر آن است تا مبتنی بر اصل معرفتی خویش که «صدق یک گزاره را شرط ضروری در پذیرش عقلانیت آن نمیداند»، نظریه «خداناباوری همدلانه» را ارائه ...
بیشتر
,ویلیام رو با ارائه خوانشی جدید از استدلال قرینهای شر بر آن است تا مبتنی بر اصل معرفتی خویش که «صدق یک گزاره را شرط ضروری در پذیرش عقلانیت آن نمیداند»، نظریه «خداناباوری همدلانه» را ارائه نماید و از «دوستانهگی معرفتی» در معقولیت باور به وجود خدا دفاع نماید. اگرچه چهل سال بعد، این نظریه را مورد بازبینی قرار میدهد و تنها به «دوستانهگی اخلاقی» معتقد میگردد. در این پژوهش، با روشی تحلیلی ـ انتقادی، در پی ارزیابی نظریه خداناباوری همدلانه ـ معرفتی یا اخلاقی ـ و چالشهای آن هستیم. یافتههای پژوهش، نشان میدهد که با صرفنظر از ابهام در معنای معقولیت در اصل معرفتی رو، «دوستانهگی معرفتی» در یکسانی شواهد و ادله خداباوری و خداناباوری، پارادوکسیکال است و در «موقعیت شواهد برتر»، با چالش نسبیگرایی در معقولیت مواجه است و نظریه تعیّن ناقص نیز نمیتواند این معضل را توجیه کند. «دوستانهگی اخلاقی» نیز رویکردی هنجاری و معطوف به عملکرد خداناباوران است و عقلانیت نظری را به عقلانیت رفتاری فرو میکاهد و به نظر میرسد میتوان آن را در زمره الحاد جدید شمرد که مستلزم تضعیف خداباوری است.