نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• مهدی شقاقی

عضو هیئت علمی /دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی/ دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

در مقالۀ حاضر با انجام بررسی‎هایی در فرااخلاق، سعی کردیم به بررسی مسئولیت اخلاقی ارتکاب به ارائۀ عمدی اطلاعات کاذب بپردازیم. برای انجام این پژوهش تلاش شد که از دو روش تحلیل مفهومی و موازنۀ متأملانه استفاده شود. گفتیم که مهمترین مصداق اطلاعات کاذب عمدی، گزارش‎های سازمانی غلط است و سپس بررسی کردیم که این امر در چه شرایطی اتفاق می‎افتد. بنابراین، در گام نخست بررسی کردیم که آیا ارائۀ اطلاعات کاذب عمدی از نوع دوراهی (تنگنای) اخلاقی هست یا نه و اثبات شد که دوراهی‎های اخلاقی منطقاً به تناقض می‎رسند. در گام دوم بررسی کردیم که آیا ارائۀ اطلاعات کاذب در شرایط فشار اتفاق می‎افتد یا خیر و لذا شرایط امکان تصمیم اخلاقی تحت فشار را بررسی کردیم و به این‎ نتیجه رسیدیم که اخلاق ایدئال‎گرا در تبیین اعمال تحت فشار موفق نیست و لذا عمل به اخلاق مراقبت‎گرا و تبعیت از بهترین رویه‎ها، درست‎ترین کار است به شرطی که عمل از زیر «کمک به رفع فقر و فاصلۀ طبقاتی و اجتماعی بین فقیر و غنی نگریزد. در گام سوم بررسی کردیم که آیا ارائۀ اطلاعات کاذب عمدی به دلیل ضعف اراده است یا خیر. در انتهای بررسی به دو عامل مهم اراده و میل رسیدیم و بر اساس نظریۀ «خود کامل»، 8 گزاره برای تعیین مسئولیت اخلاقی ارائه کردیم و در انتها گفتیم که اگر با مسئلۀ «میل مقاومت‎ناپذیر» روبه‎رو بودیم، باید بر اساس قاعدۀ «واکنش متعادل به براهین» مسئولیت اخلاقی تعیین شود.

کلیدواژه‌ها

• اطلاعات کاذب عمدی
• مسئولیت اخلاقی
• تنگنای اخلاقی
• ضعف اراده
• مسئولیت اخلاقی تحت فشار

موضوعات

• فلسفه اخلاق

عنوان مقاله [English]

Moral Responsibility in Disinformation: A Study in Moral Philosophy

نویسنده [English]

• Mahdi Shaghaghi

Faculty member/Faculty of Education and Psychology, Dept. of Information Science and Knowledge Studies, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

چکیده [English]

In this study I have tried some meta-ethical reflections on moral responsibility involving disinformation. For this purpose, the conceptual analysis and the reflective equilibrium methods were used. Then, the study was focused on the conditions that this phenomenon occurs. Thus, I first tried to examine whether committing disinformation is a moral dilemma. I used some citations to philosophers and some examples to show dilemmatic view of moral problems is logically fallacious. In the second step, it has examined that whether committing disinformation takes place in the pressure condition and then, the possibility of moral decision in pressure condition was examined. The outcome of study in second step showed that ideal morality fails to explain actions in pressure conditions and implications of care ethics and doing best practices is the best way for doing in such conditions, if the provision of “helping to elimination of poverty and bridging the gap between poor and wealthy” fulfilled. In the third step, I tried to examine disinformation in the context of akrasia and weakness of will and the possibility of them from the moral philosophical point of view. By reviewing arguments of some philosophers, I introduced will and wish as a building blocks of the akrasia and weakness of will phenomenon. Then, 8 rules were predicted for determining moral responsibility in akratic and weakness of will conditions. At the end, i proposed the Fischer’s “Moderate reasons responsiveness” idea for determining moral responsibility in the “irresistible wish” condition.

کلیدواژه‌ها [English]

• disinformation
• moral responsibility
• moral dilemma
• moral decision in pressure