نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی گروه ادیان و عرفان / دانشگاه سمنان

چکیده

مریلین مَک‌کُرد آدامز، متاله و فیلسوفِ تحلیلیِ معاصر، تئودیسه‌ای ارائه می‌کند که بر مبنای آن انسان‌های رنج‌کشیده نوعی جبرانِ اندام‌وار - در برابرِ جبرانِ افزایشی - برای رنجِ خود در این جهان و خصوصاً در جهانِ پس از مرگ دریافت می‌کنند. او رابطۀ صمیمیِ خداوند با انسان در حیاتِ اخروی را دگرگون‌کنندۀ حیاتِ فردی قلمداد می‌کند. او معتقد است به جای تاکیدِ صرف بر وجهِ اخلاقیِ خداوند باید خدا را «خیر» دانسته بر وجهِ زیبایی‌شناختیِ او هم تاکید کرد. این مقاله پس از شرحِ تئودیسۀ مک‌کرد آدامز، در آینۀ تئودیسۀ عمل‌محور نگاهی انتقادی به آن می‌کند تا به این ترتیب فهمِ بهتری از دیدگاهِ آدامز و نواقصِ آن به دست آید. نتیجۀ حاصل از این بررسی آن است که تئودیسۀ آدامز نهایتاً متوجهِ توجیهِ شر است تا رویارویی با رنج‌های قربانیان. او صلیبِ عیسی و رنج‌های او را محملی برای نشان‌ دادنِ همدلیِ خداوند با رنج‌های بشر می‌داند، در حالی که فاصلۀ بسیاری بین ماهیتِ این دو رنج هست. از سوی دیگر توجیهِ رنج‌های بشر و تاکیدِ صِرف بر رابطه‌ای صمیمی بینِ خدا و انسان در حیاتِ اخروی به نوعی تسلی‌بخشی و توجه به فراجهان منجر می‌شود که این می‌تواند دو ایراد را در پی داشته باشد؛ یکی این که موجب بی‌اعتناییِ فرد به شرایطِ انضمامیِ خود شود و دیگری این که فاقدِ همدلی و همبستگی با رنج‌دیدگان و اعتراض به ستم است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Marilyn McCord Adams’ Theodicy in Critical Comparison with Practical Theodicy

نویسنده [English]

  • Jaafar Fallahi

Religious Studies. Semnan University. Semnan. Iran

چکیده [English]

Theodicy of Marilyn McCord Adams, contemporary analytic philosopher and theologian, argues that sufferers will experience an organic (not additive) unity after death and it will compensate their sufferings. She criticizes instrumental theodicy for their stress on moral values and suggests an aesthetic ground in which individual life of the sufferer will change in postmortem life. Adams’ theoretical theodicy in comparison with practical theodicy will show some deficiencies. Altogether it focus on evil rather than suffering. She considers Christ’s cross and sufferings as a sign for sympathy of God with human sufferings, but there are a far distance between meaningful suffering of Jesus and suffering of a child in Auschwitz. Adams’ emphasis on intimate relationship between God and human in postmortem eternal life leads to consolation and attention to supernatural realm, and so cause an apathy to concrete situation of persons and keeping out from objection to oppression and to sympathy and solidarity with sufferers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • theodicy
  • Marilyn McCord Adams
  • evil
  • practical theodicy
  • political theology