دوره 13 (1402)
دوره 12 (1401)
دوره 11 (1400)
دوره 10 (1399)
دوره 9 (1398)
دوره 8 (1397)
دوره 7 (1396)
دوره 6 (1395)
دوره 5 (1394)
دوره 4 (1393)
دوره 3 (1392)
دوره 2 (1389)
دوره 1 (1388)
تعداد مقالات: 312
احسائی، قول به اصلیین یا اصالت ماهیّت
دوره 7، شماره 19 ، اسفند 1396، ، صفحه 167-191
چکیده
چکیده با توجه به ظاهر برخی کلمات احسائی، قول به اصالت توأمان وجود و ماهیت را به او نسبت داده اند. اما به راستی آیا احسایی قائل به اصالت وجود و ماهیت با هم بوده یا اصالت ماهیتی بوده است؟ آیا تصور وی از اصالت ... بیشتر
مسأله شرّ و فاعلیت خدادر جهان
دوره 8، شماره 21 ، دی 1397، ، صفحه 169-200
چکیده
چکیده: این مقاله به یکی از مسائل مهم و چالش‌برانگیز در علم کلام و فلسفه دین یعنی مسأله شرّ می‌پردازد. سئوال اصلی این است که چرا با وجود خداوند عالم قادر خیرخواه مطلق ما همچنان شاهد وجود شروری در عالم ... بیشتر
انگیزش درست و نادرست: استدلالی علیه نظریۀ هیومیِ انگیزش
دوره 11، شماره 27 ، اسفند 1400، ، صفحه 171-202
چکیده
نظریۀ هیومی انگیزش، حالات شناختی نظیر باور را فاقد قوت انگیزشی می‌داند و تأکید می‌کند برای اینکه فاعل برای انجام فعلی برانگیخته شود، لازم است نه تنها یک میل پیشین مثلاً به Φ داشته باشد بلکه این باور ... بیشتر
مقبولیّت اثباتهای تصویری در ریاضیات
دوره 6، شماره 16 ، خرداد 1395، ، صفحه 173-206
چکیده
اغلب ریاضی‌دانان اثباتهای تصویری را به‌عنوان یک نوع اصیل از اثباتهای ریاضیاتی نمی‌پذیرند یا در پذیرش آنها تردید دارند. در این مقاله ده ایراد متداول یا احتمالی وارد بر این نوع اثباتها صورت‌بندی شده ... بیشتر
جایگاه «اوبودگی»: چگونگی مطرح شدن خدا نزد امانوئل لویناس
دوره 10، شماره 24 ، شهریور 1399، ، صفحه 179-205
چکیده
لویناس از تصور «نامتناهی» یا خدا نزد دکارت به مثابه‌ی امری که ناشی از اندیشه‌ی «من اندیشنده» نیست، بسیار بهره برده است، ولی آن را در راستای نظام اخلاقی خود باز تقریر می‌کند. اینکه باز تقریر ... بیشتر
ارتباط نفس و بدن از دیدگاه ابن میمون و اسپینوزا
دوره 7، شماره 18 ، تیر 1396، ، صفحه 181-206
چکیده
در تفکر یهودی آدمی موجودی مرکّب از نفس و بدن است. موسی بن میمون ضمن تأثیرپذیری از اندیشمندان پیش از خود، خصوصاً ارسطو و ابنسینا، معتقد شد نهتنها انسانها بلکه تمامی مخلوقات عالم مادی- اعم از حیوانات، نباتات، ... بیشتر
استدلال ریچارد داوکینز در دفاع از سقط جنین: گزارش، تحلیل و نقد
دوره 9، شماره 22 ، شهریور 1398، ، صفحه 183-212
چکیده
رویکردهای مختلفی در مواجهه با مساله درستی یا نادرستی سقط جنین وجود دارند که هر یک از آنها از منظری متفاوت به این مساله پاسخ داده اند. ریچارد داوکینز یکی از حامیان نظریه تکامل است که اندیشمندانی بزرگ همچون ... بیشتر
مساله چارچوب و بازتقریر آن برای فهم زبانی هوش مصنوعی
دوره 8، شماره 20 ، شهریور 1397، ، صفحه 193-223
چکیده
یکی از اهداف محققان هوش مصنوعی، ساخت ماشین‌هایی است که توانایی فهم زبان انسان را داشته باشند. ولی این هدف با چالش‌هایی روبرو است. در این مقاله، نشان خواهیم داد یک چالش ممکن برای ساخت ماشینی که فهم زبانی ... بیشتر
بررسی دلالت آیة «لاینال» بر عصمت انبیا
دوره 11، شماره 26 ، شهریور 1400، ، صفحه 193-222
چکیده
این مقاله در زمینة کلام اسلامی به بررسی دلالت یک آیة مهم قرآنی بر عصمت انبیاء می‌پردازد. دلایل عقلی و نقلی متعددی بر اعتقاد عصمت مطلق انبیاء از سوی متکلمان شیعی اقامه شده است. موضوع این مقاله بررسی دلالت ... بیشتر
تبیین و نقد نگاه شهید صدر به عالم واقع
دوره 9، شماره 23 ، اسفند 1398، ، صفحه 197-224
چکیده
در سنت فلسفی اسلامی بحث از واقعیت در سه مبحث اصالت وجود و ماهیّت، مبحث نفس‌الامر و مساوقت شیئیّت با وجود متبلور است. با جستجو در این مباحث دانسته می‌شود که برخی متفکران، عالم واقع را مساوی و عده‌ای دیگر ... بیشتر
بررسی تطبیقی رابطه علّی نفس و بدن از نگاه ملاصدرا و فاستر
دوره 12، شماره 28 ، مرداد 1401، ، صفحه 201-221
چکیده
تبیین چگونگی ارتباط نفس و بدن از بحث‌هایی است که پس از پذیرش دوگانگی آن دو مطرح می‌شود. یکی از انواع ارتباط بین نفس و بدن، پذیرش علیت بین آن دو و تاثیر و تاثر بین آنهاست. ملاصدرا بدن را علت مادی نفس می‌داند ... بیشتر
جنبه‌های اخلاقی عواطف ترس و شفقت در فن شعر ارسطو با تأکید بر کتاب پژوهشی درباره‌ی فن شعر ارسطو اثر استیون هالیول
دوره 12، شماره 29 ، اسفند 1401، ، صفحه 229-259
چکیده
این مقاله جنبه‌های اخلاقی عواطف ترس و شفقت در رساله‌ی فن شعر ارسطو را مورد مطالعه قرار داده است. ارسطو در رساله‌ی فن‌خطابه ترس و شفقت را عواطفی خودخواهانه و دیگرخواهانه معرفی کرده که در نتیجه‌ی پیش ... بیشتر
لزوم اصلهای اخلاقی برای تشخیص اخلاقی
دوره 13، شماره 30 ، شهریور 1402، ، صفحه 239-270
چکیده
در چند دهه‌ی اخیر، نظریه‌های اصل‌مند اخلاقْ مورد انتقاد بنیادی جزئی‌گرایان اخلاقی قرار گرفته‌اند. انتقادها و اشکالها و مخالفتهای جزئی‌گرایان با نظریه‌های اصل‌مند اخلاق، مختلف بوده است. یک اشکال ... بیشتر
نظریه ارجاعی معنا
دوره 1، شماره 2 ، شهریور 1388، ، صفحه 57-71
چکیده
مباحث فلسفه زبان (زبانشناسی فلسفی) را زیر دو عنوان کلی معناشناسی فلسفی[1] و کارکردشناسی فلسفی[2] میتوان دسته بندی کرد. اولی دارای دو بخش عمده نظریه معنا[3] (شامل بحث‌های مربوط به ماهیت معنا، معناداری، هم ... بیشتر
نظریه‌ی امر الهی از دیدگاه ویلیام اُکام
دوره 2، شماره 7.8 ، آذر 1389، ، صفحه 163-184
چکیده
نظریه‌ی امر الهی از جمله نظریات بحث‌انگیز در فلسفه‌ی اخلاق بوده که در دوران معاصر نیز همواره مورد توجه اندیشمندان بوده است. در دوران معاصر، این نظریه از جهات مختلف معناشناختی، معرفت‌شناختی و وجودشناختی ... بیشتر
بررسی انتقادی تفسیر آقا علی مدرس و تابعان از نظریۀ «اصالت وجود» ملاصدرا
دوره 10، شماره 25 ، بهمن 1399، ، صفحه 183-208
چکیده
دیدگاه ملاصدرا دربارۀ اصالت وجود به صورت‌های مختلفی تفسیر شده است. در تفسیر رایج از نظریۀ اصالت وجود، ماهیت امری کاملاً ذهنی و وابسته به فاعل شناسا است و چون در واقعیت خارجی حاضر نیست، نمی‌تواند به نحو ... بیشتر
پراگماتیسم و فلسفة تحلیلی
دوره 6، شماره 17 ، آذر 1395، ، صفحه 187-217
چکیده
پراگماتیسم در طبقه‌بندی فلسفۀ معاصر به دو سنت تحلیلی و قاره‌ای، جایگاه بینابینی دارد و البته قرابت آن به فلسفۀ تحلیلی بیشتر است. پیوند میان پراگماتیسم و فلسفۀ تحلیلی را در نیمۀ نخست قرن بیستم می توان ... بیشتر
رویکرد فمینیست به مفهوم استقلال با نظر به فلسفۀ اسپینوزا
دوره 7، شماره 19 ، اسفند 1396، ، صفحه 193-212
چکیده
فیلسوفان فمنیست در بازخوانی سنت دیرپای فلسفۀ غرب به این نتیجه رسیدند که در این سنت، مفاهیم مهم فلسفی مانند عقل و استقلال در تقابل با ماده و امر غیرمعقول و یا وابستگی و هر آن چه که با مفهوم زن و زنانگی تداعی ... بیشتر
معنای زندگی در حیات دینی و حیات سکولار (نقد دیدگاه ریچارد تیلور)
دوره 8، شماره 21 ، دی 1397، ، صفحه 201-227
چکیده
«نگاه دینی» و «نگاه سکولار»، دو نظام معنایی متفاوت برای حیات انسان ترسیم می‌کنند و پایهگذار دو سپهر کاملاً مختلف در زندگی انسان هستند. زندگی انسان در هر دو بستر دینی و سکولار، ویژگیهایی ... بیشتر
عدالت و جنسیّت در آرمانشهر افلاطون: بررسی نگرش افلاطون دربارة زنان
دوره 6، شماره 16 ، خرداد 1395، ، صفحه 207-233
چکیده
مفسّران آثار افلاطون تفسیر واحدی از نگرش وی دربارۀ زنان به دست نداده‌اند؛ زیرا در بررسی آثار افلاطون با قطعاتی ناسازگار، پیچیده و پراکنده در این باره روبه‌رو شده‌اند. از یک سو، افلاطون برای زنان حقوق ... بیشتر
چیستی فلسفه تطبیقی؛ بررسی تحلیلی
دوره 7، شماره 18 ، تیر 1396، ، صفحه 207-240
چکیده
برای نظام یافتن مطالعات تطبیقی در فلسفه، ضروری است تصویری روشن از چیستی فلسفه‌ی تطبیقی وجود داشته باشد. برای به دست آوردن این تصویر روشن، باید مؤلفه‌های معتبر در تعریف فلسفه‌ی تطبیقی از دیدگاه پژوهش‌گران ... بیشتر
تأملی در اختلاف شارحان معاصر حکمت متعالیه در نوع رابطه ماهیت با وجود
دوره 10، شماره 24 ، شهریور 1399، ، صفحه 207-233
چکیده
وجود، مبنای فلسفه‌ی ملاصدرا و آراء خاص فلسفی اوست. در این میان، مسأله‌ی اصالت وجود، از اهمیت فراوانی برخوردار بوده و پایه‌ی مباحث مهمی در حکمت متعالیه است. صدرا از وجود و ماهیت با تعابیر مختلف یاد ... بیشتر
بررسی ومقایسه دید گاه علامه طباطبائی ودکتر یدالله سحابی در مسئله خلقت انسان
دوره 9، شماره 22 ، شهریور 1398، ، صفحه 213-244
چکیده
مسئله خلقت وآفرینش نظام هستی به نحو عام وخلقت انسان به طریق خاص در ادیان وبه ویژه در ادیان ابراهیمی از جایگاه رفیع وبلندی بر خوردار است،زیراکه اعتقاد به آن به معنا ومفهوم قبول توحید در خالقیت پروردگار ... بیشتر
بررسی انتقادی دلایل الهیاتی نادرستی تولید غذاهای اصلاح‌شده ژنتیکی
دوره 11، شماره 27 ، اسفند 1400، ، صفحه 213-239
چکیده
جمعیت جهان به‌صورت چشمگیر و روزافزونی در حال افزایش است و مردم با مشکلات و معضلات مهمی چون گرسنگی و سوءتغذیۀ شدید روبرو هستند. به ادعای برخی، تولید غذاهای اصلاح‌شدۀ ژنتیکی می‌تواند راه‌حل مناسبی برای ... بیشتر
بازنگری در رابطۀ اخلاق هنجاری و کاربردی (در پرتو بحران کرونا)
دوره 11، شماره 26 ، شهریور 1400، ، صفحه 223-250