دوره 13 (1402)
دوره 12 (1401)
دوره 11 (1400)
دوره 10 (1399)
دوره 9 (1398)
دوره 8 (1397)
دوره 7 (1396)
دوره 6 (1395)
دوره 5 (1394)
دوره 4 (1393)
دوره 3 (1392)
دوره 2 (1389)
دوره 1 (1388)
تعداد مقالات: 312
پدر- مادری: مساله مجوزدهی نقد و بررسی طرح هیو لافولیت
دوره 10، شماره 24 ، شهریور 1399، ، صفحه 43-70
چکیده
هیو لافولیت با پیشنهاد طرحی زیر عنوان« مجوزدهی برای پدر-مادری»، استدلال کرده است که از آن جا که « اقدام به پدر و مادر شدن می تواند مستلزم ضرر و زیان وسیع و عمیق به کودکان باشد»، لازم است دولت ... بیشتر
ارزش اخلاقی صدق:بازسازی دیدگاه کانت از منظر عقلانیت نقاد
دوره 8، شماره 21 ، دی 1397، ، صفحه 45-60
چکیده
چکیده: هدف علم مسئلۀ مورد مناقشه بین رئالیست‌ها و مخالفانشان است. رئالیست‌ها معتقدند هدف علم دستیابی به نظریه‌هایی است که توصیف و تبیین صادقی از جهان به‌دست دهند. برای پاسخ به این مسئله که چرا باید ... بیشتر
تلقی ریچارد رورتی از حقیقت به مثابه‌ی هدف پژوهش
دوره 1، شماره 1 ، فروردین 1388، ، صفحه 47-65
چکیده
این مقاله به تحلیل دیدگاه نئوپراگماتیستی رورتی درباره ی حقیقت عینی می پردازد. طبق نظر این فیلسوف هدف پژوهش برخلاف دیدگاه متفکران گذشته، کشفِ«حقیقت عینی»(objective truth) نیست. به نظر رورتی مفاهیمی مثل ... بیشتر
تبیین دیگرگرایی از منظر رویکرد عقلانی نیگل و رویکرد تجربی بتسون
دوره 12، شماره 28 ، مرداد 1401، ، صفحه 47-74
چکیده
همواره پی‌بردن به غایت و انگیزه رفتارهای انسان از مسائل قابل توجه روانشناسان و فلاسفه اخلاق بوده است. خودگرایان انگیزه تمامی اقدامات خیرخواهانه انسان را دستیابی به نفع شخصی تلقی می‌کنند. در مقابل، ... بیشتر
قیاس نظریه عدم تطابق ذهن و عین با قول به شبح و ثمرات آن
دوره 12، شماره 29 ، اسفند 1401، ، صفحه 55-76
چکیده
عدم تطابق ذهن و خارج یکی از مباحث چالشی است که بسیاری از حکما آن را نمی‌پذیرند و شاید غالب حکما بر این امر متفق باشند که همان چیزی که انسان ادراک می‌کند، مطابق با واقع است. در مقابل اگر نظریه عدم تطابق ... بیشتر
زمان به مثابۀ دالّ مرکزی در اندیشۀ داریوش شایگان
دوره 13، شماره 30 ، شهریور 1402، ، صفحه 57-86
چکیده
نوشتار حاضر بر مبنای روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می‌کوشد جایگاه زمان را در نظام فکری داریوش شایگان به خصوص ظهور و بروز آن در قلمرو فرهنگ سنتی و مدرن، شعر، نقاشی و رمان مورد ارزیابی قرار دهد. نتایج به دست ... بیشتر
اهمیت میانجی‌گری اخلاق کانتی بین حق انتزاعی و حیات اخلاقی و ضرورت گذار از اخلاق به حیات‌اخلاقی درکتاب مبانی فلسفه حق هگل
دوره 10، شماره 25 ، بهمن 1399، ، صفحه 31-59
چکیده
همانطور که هگل در پیشگفتار کتاب مبانی فلسفه حق بیان کرده‌است؛ بحث مرکزی در این اثر، از بین بردن خودسرانگی اراده است که همان معنای عامیانه آزادی است. هگل در صدد ردیابی تحقق مفهوم آزادی به عنوان ایده در ... بیشتر
تربیت عرفانی از دیدگاه سهروردی
دوره 2، شماره 5 ، اردیبهشت 1389، ، صفحه 37-56
چکیده
با توجه به رشد فزاینده‌ی انگیزه‌های عرفانی در جوانان، که سبب رشد مسلک‌ها و دیدگاههای نابخردانه گردیده است، این مقاله به دنبال بررسی دیدگاههای عرفانی برآمده است. بدین جهت دیدگاه عرفانی سهروردی را ... بیشتر
تکامل و صیرورت نفس در پرتو تخلق به آموزه‌های اخلاقی با تکیه بر آراء صدرالمتألهین شیرازی
دوره 3، شماره 11 ، آذر 1392، ، صفحه 41-72
چکیده
انگارۀ تاثیر «حکمت عملی و اخلاق» در تکامل نفس، علاوه از اهمیَت فوق العاده‌اش در نیل به «مرتبه فوق تجرد عقلی» در حکمت ملاصدرا، از ترابط میان این دو رهیافت نزد وی خبر می‌دهد. توجَه به اندیشه‌های ... بیشتر
نظریه معرفت گزاره ای صدرالمتالهین
دوره 8، شماره 20 ، شهریور 1397، ، صفحه 41-67
چکیده
چیستی معرفت گزاره‌ای در معرفت‌شناسی معاصر ازمسائل مهم است. نظریه رایج در میان معرفت شناسان، معرفت گزاره‌ای را «باور صادق موجه» می‌شمرد، اما این نظریه با معضلی به نام «مشکل گتیه» مواجه شد. ... بیشتر
پلورالیزم هستی شناختی و معرفت شناختی در فلسفه کارل یاسپرس
دوره 1، شماره 4 ، اسفند 1388، ، صفحه 43-59
چکیده
کارل یاسپرس فیلسوف اگزیستانسیالیست آلمانی در صدد است تا ناپیوستگی و شکافی را که در معرفت‌شناسی و هستی‌شناسی فلسفه‌های رایج پیشین وجود داشت با بازشناسی قلمرو هستی پر کند. اشتباه فلسفه‌های پیشین در ... بیشتر
لزوم توجه به موصوف عدالت در تعریف عدالت
دوره 2، شماره 7.8 ، آذر 1389، ، صفحه 45-66
چکیده
«عدالت» صفت نیکویی است که موصوفهای متعددی به آن تعلق می‌گیرند. این موصوفها به سه دسته‌ی کلی شخص انسانی، وضع اجتماعی و جامعه قابل تقسیم هستند. هر یک از این موصوفها دارای شرایط و ویژگیهای خاصی هستند ... بیشتر
نقش محبت در زندگی اخلاقی از منظر حکمت متعالیه
دوره 3، شماره 9 ، اردیبهشت 1392، ، صفحه 49-81
چکیده
عرفا و حکما در تعریف محبّت، دیدگاههای متفاوتی ارائه کردهاند. اغلب متکلمان و فیلسوفان بر این باورند که محبّت قابل تعریف نیست. نگارنده در این مقاله کوشیده است براساس حکمت متعالیه و دیدگاه ملاصدرا به ... بیشتر
محاوره‌ی فایدون: معرفت محض و امتناع آن در دنیا
دوره 5، شماره 15 ، آذر 1394، ، صفحه 51-72
چکیده
در محاورۀ فایدون، افزون بر موضوع اصلی که اثبات جاودانگی نفس است، یکی از موضوعات فرعی عبارت است از ادّعای افلاطون مبنی بر اینکه حصول معرفت محض، طی زندگی دنیوی ناممکن است. نوشتۀ حاضر نخست، به دنبال توصیف ... بیشتر
اخلاق آموزش از نگاه نیچه
دوره 4، شماره 13 ، آذر 1393، ، صفحه 53-72
چکیده
برخورد نیچه نسبت به اخلاق و آموزش مدرن ستیزه‌جویانه است. از دیدگاه وی اخلاق آموزش، از بیماری‌ای که ناشی از گذشتۀ تاریخی و سنتِ سقراطی- مسیحی است رنج میبرد. نیچه خواهان حذف این فرهنگ شکل گرفته براساس ... بیشتر
رابطۀ فلسفه و دین در مسیحشناسی بوئثیوس با تکیه بر رسائل کلامی و تسلّای فلسفه
دوره 11، شماره 27 ، اسفند 1400، ، صفحه 53-75
چکیده
پژوهش حاضر به روش تحلیلی-توصیفی درصدد تبیین رابطۀ فلسفه و دین در مسیحشناسی بوئثیوس است. بدین منظور در رسائل کلامی بهعنوان نمایندۀ دیدگاههای کلامی بوئثیوس سه کار صورت میپذیرد: 1- تعیین و تبیین ... بیشتر
اندیشه‌های وجودی ملاصدرا در تقارب با عرفاء
دوره 3، شماره 10 ، مرداد 1392، ، صفحه 55-70
چکیده
یکی از مسائل مهم در باب هستی شناسی، مسئله علیت و رابطۀ حق‌تعالی با ممکنات است که دغدغۀ آن، مسائل دیگر را تحت الشعاع قرار می‌دهد. معمولاً فلاسفه و متکلمین را از قائلین به علیت و عرفاء را از منکرین علیت ... بیشتر
مبانی مابعدالطبیعی اندیشه سیاسی فارابی
دوره 1، شماره 3 ، آذر 1388، ، صفحه 59-80
چکیده
فارابی از بزرگترین نمایندگان فلسفه سیاسی و شاخص ترین چهره سیاسی دوره اسلامی است. پژوهشگران فلسفه سیاسی، سیاست مدنی در تفکر معلم ثانی را جزیی از نظام عام فلسفه او می‌دانند. فارابی سیاست مدنی را در افق ... بیشتر
فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه‌ی مدرسه‌ی عالی شهید مطهری (سپهسالار) در زمینه‌ی علم اخلاق
دوره 2، شماره 6 ، تیر 1389، ، صفحه 59-93
چکیده
نسخه‌های خطی موجود در کتابخانه‌های ایران، از مهم‌ترین سرمایه‌های علمی و فرهنگی کشور به‌شمار می‌آید. این میراث کهن به یُمن تلاش‌های بی‌وقفه‌ی دانشمندان، کتّاب و کتابخانه‌ها در طی قرن‌های متمادی ... بیشتر
مقایسۀ نظریۀ فطرت عقل با انسان معلق در اندیشۀ سینوی
دوره 6، شماره 16 ، خرداد 1395، ، صفحه 59-83
چکیده
کاربرد علم حضوری و شهود نزد ابن‌سینا از اهمیت درخور توجهی برخوردار است؛ به همین دلیل، نظریۀ انسان معلقِ وی نمونۀ بارز کاربرد مقام شهود محسوب می‌شود. متناظر با این نظریه می‌توان از نظریۀ دیگری یاد ... بیشتر
سامری خیرخواه و‌جواز سقط جنین
دوره 7، شماره 19 ، اسفند 1396، ، صفحه 59-88
چکیده
مقا‌لة جودیث جارویث تامسون با عنوان «در دفاع از سقط جنین» یکی از تأثیرگذارترین مقالات در مسئلة‌ی مهم سقط جنین از منظر اخلاقی است، به گونهای که پس از انتشار آن در سال 1971م. تا-کنون بیشترین ... بیشتر
خودآگاهی به‌مثابۀ خداآگاهی در اندیشۀ ملاصدرا
دوره 6، شماره 17 ، آذر 1395، ، صفحه 61-76
چکیده
نحوۀ ارتباط انسان با پیرامون خویش که ذهن هر اندیشنده‌ای را به خود مشغول می‌دارد، در فلسفه عمدتاً ارتباط «من» و «او» یا «خود» و «دیگری» تعبیر می‌شود. «من» با ادراک از «من» ... بیشتر
چگونگـی آگاهـی از معدومـات از منظر فلسفة اسلامـی و فلسفة هوسـرل
دوره 8، شماره 21 ، دی 1397، ، صفحه 61-90
چکیده
مسئلة مورد بحث در نوشتار حاضر این است که علم و آگاهی آدمی چگونه به امور معدوم و ممتنع و ناموجود در خارج تعلق می‌گیرد؟ باور به یک شیء ناموجود چگونه ممکن است؟ این معضل معرفت‌شناختی برای متفکران اسلامی ... بیشتر
حفاظت بنیادین از محیط زیست و زمین با تکیه بر مفهوم سکنی گزیدن در اندیشه هیدگر
دوره 9، شماره 22 ، شهریور 1398، ، صفحه 65-91
چکیده
نحوه ی تعامل ما با محیط زندگی مان بستگی وثیقی دارد به تلقی و نگرشی که درباره ی آن داریم. این تعامل گاهی نسبتی است سلطه جویانه میان انسان و محیط زیست و موجودات ، چنانکه در تفکر سوبژکتیو مدرن شاهد آن هستیم. ... بیشتر
امکان نقش تربیتی دین در دهکده جهانی
دوره 1، شماره 1 ، فروردین 1388، ، صفحه 66-82