بررسی جایگاه انرگیا و انتلخیا در اندیشه ارسطو
بررسی جایگاه انرگیا و انتلخیا در اندیشه ارسطو

حسن عباسی حسین ابادی؛ مستانه کاکایی

دوره 8، شماره 20 ، شهریور 1397، ، صفحه 145-170

https://doi.org/10.30470/phm.2018.32198

چکیده
  مفهوم کمال در اندیشه ارسطو در مابعدالطبیعه با کلماتی مانند انرگیا و انتلخیا بیان می‌شود هر دو در انگلیسی بهactuality ترجمه شده است. ارسطو در مباحث مختلف از «انرگیا» و «انتلخیا» سخن گفته است: در ...  بیشتر
کارکردهای هستی‌شناختیِ علّیّت تحلیلی در فلسفه‌ی اسلامی
کارکردهای هستی‌شناختیِ علّیّت تحلیلی در فلسفه‌ی اسلامی

سید مصطفی موسوی اعظم

دوره 8، شماره 20 ، شهریور 1397، ، صفحه 225-248

https://doi.org/10.30470/phm.2018.32206

چکیده
  فیلسوفان مسلمان در برخی از مواضع که کثرت وجودی (خارجی) برقرار نیست، علّیت را متحقّق دانسته‌اند، که ملاصدرا این قسم علّیت را به تحلیل عقلانی می‌‌داند. علّیت جوهر برای عرض، ماده برای صورت، ماهیت برای ...  بیشتر
تسلسل در علل مادی و مسئله عدم تناهی زمان در فلسفه ملاصدرا
تسلسل در علل مادی و مسئله عدم تناهی زمان در فلسفه ملاصدرا

مجید ضیایی قهنویه

دوره 8، شماره 20 ، شهریور 1397، ، صفحه 249-268

https://doi.org/10.30470/phm.2018.32203

چکیده
  ملاصدرا معتقد است که تسلسل در همه ی علت ها محال است و از جمله ی این علت ها علت مادی است. البته وی برخی ترتب های مادی را از این تسلسل محال استثنا می کند. بررسی ویژگی های اجزای زمان نشان می دهد که اجزای زمان ...  بیشتر
احسائی، قول به اصلیین یا اصالت ماهیّت
احسائی، قول به اصلیین یا اصالت ماهیّت

سید محمد اسماعیل سید هاشمی؛ میلاد شیر محمّدی

دوره 7، شماره 19 ، اسفند 1396، ، صفحه 167-191

چکیده
  چکیده با توجه به ظاهر برخی کلمات احسائی، قول به اصالت توأمان وجود و ماهیت را به او نسبت داده اند. اما به راستی آیا احسایی قائل به اصالت وجود و ماهیت با هم بوده یا اصالت ماهیتی بوده است؟ آیا تصور وی از اصالت ...  بیشتر
قلمرو و جایگاه عقل و عقل گرایان درمقالات شمس تبریزی
قلمرو و جایگاه عقل و عقل گرایان درمقالات شمس تبریزی

مهدی محبتی

دوره 7، شماره 18 ، تیر 1396، ، صفحه 75-102

چکیده
  بررسی نقش وجایگاه تفکرفلسفی ونگاه عقلانی در موضوعات معرفت شناختی تاریخ گذشته ما یکی از مهم ترین مباحث همیشگی فرهنگ تاریخی ما بوده است که علیرغم مخالفان و موافقان بسیار در باب حیطه کار ومیزان کارایی آن ...  بیشتر
«انسان سالکِ صدرایی»: بازخوانی رهیافت‌ چندوجهی ملاصدرا به سلوک انسان
«انسان سالکِ صدرایی»: بازخوانی رهیافت‌ چندوجهی ملاصدرا به سلوک انسان

رضا رضازاده؛ زهرا جلیلیان

دوره 7، شماره 18 ، تیر 1396، ، صفحه 157-180

چکیده
  ملاصدرا در آثار برجسته خود به طور گسترده و ثابت به مسئلۀ انسان و سیر تعالی او ‌پرداخته است. «انسان سالک»، محور نظریه‌ی او در این باب را تشکیل می‌دهد که در ساختمان معنایی حکمت صدرایی از بسامد و اهمیت ...  بیشتر
ارتباط نفس و بدن از دیدگاه ابن میمون و اسپینوزا
ارتباط نفس و بدن از دیدگاه ابن میمون و اسپینوزا

عباس فنی اصل؛ یوسف نوظهور؛ مرتضی شجاری

دوره 7، شماره 18 ، تیر 1396، ، صفحه 181-206

چکیده
  در تفکر یهودی آدمی موجودی مرکّب از نفس و بدن است. موسی بن میمون ضمن تأثیرپذیری از اندیشمندان پیش از خود، خصوصاً ارسطو و ابنسینا، معتقد شد نهتنها انسانها بلکه تمامی مخلوقات عالم مادی- اعم از حیوانات، نباتات، ...  بیشتر
کلام الهی، زبان و فاهمۀ بشری در حکمت صدرایی (با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی)
کلام الهی، زبان و فاهمۀ بشری در حکمت صدرایی (با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی)

محمود قیوم زاده

دوره 6، شماره 17 ، آذر 1395، ، صفحه 11-37

چکیده
  ارتباط انسان با خدا در حالی که یکی مخلوق و بسیار محدود و دیگری خالق و نامتناهی است، یکی از چالشهای فکری و فلسفی جدّی بشر بوده و هست و دیدگاهها و نظریات گوناگونی پیرامون آن مطرح شده است. با توجه به مبانی ...  بیشتر
مبانی اشراقی ابن‌ابی‌جمهور احسائی در تحلیل صفات الهی
مبانی اشراقی ابن‌ابی‌جمهور احسائی در تحلیل صفات الهی

طاهره کمالی زاده

دوره 6، شماره 17 ، آذر 1395، ، صفحه 39-60

چکیده
  حکمت اشراقی سهروردی، با توجه به قرابت اندیشة شیعی و اشراقی، همراه با شکوفایی اندیشة شیعی در تفکر علمای امامیه بسط و تداوم یافت. ابن‌ابی‌جمهور احسایی حکیم و متکلم برجستۀ شیعی قرن نهم هجری (متوفای ابتدای ...  بیشتر