دوره 13 (1402)
دوره 12 (1401)
دوره 11 (1400)
دوره 10 (1399)
دوره 9 (1398)
دوره 8 (1397)
دوره 7 (1396)
دوره 6 (1395)
دوره 5 (1394)
دوره 4 (1393)
دوره 3 (1392)
دوره 2 (1389)
دوره 1 (1388)
تعداد مقالات: 324
الهیات طبیعی معاصر و خدای رخنه ها
دوره 12، شماره 28 ، مرداد 1401، ، صفحه 325-352
چکیده
الهیات طبیعی در دوره معاصر وارد مرحله جدیدی شده و بر شواهد تجربی و یافته‌ها یا تنگناهای تبیینی علوم جدید در این پروژه تأکید تام میشود. از سوی دیگر، خداباوری زخم‌خورده راهبردی است که در آن از مجهولات ... بیشتر
نقش فلسفه در رستگاری از نظر افلاطون
دوره 12، شماره 29 ، اسفند 1401، ، صفحه 367-384
چکیده
رستگاری همواره مفهوم مورد التفات اکثر ادیان و مکاتب فکری در طول تاریخ بوده است. افلاطون نیز به عنوان متفکری مؤسس در این باب‌اندیشیده و بررسی‌اندیشه او در این باب مورد پژوهش مقاله حاضر بوده است. یافته‌های ... بیشتر
نسبت هنر با زندگی در تفکّر هیدگر: هنر به مثابه راه نجات
دوره 13، شماره 30 ، شهریور 1402، ، صفحه 419-447
چکیده
نسبت هنر با زندگی همواره از مهمّ‌ترین مسائل مورد توجّه فیلسوفان هنر بوده است. مارتین هیدگر از فیلسوفان بزرگی است که هنر در اندیشه‌اش نقشی محوری به عهده دارد و، بنابراین، در جستار حاضر به کاوش در باب ... بیشتر
تحلیل امکان و علل آکراسیای شناختی در آینه نفس شناسی حکمت متعالیه ملاصدرا
دوره 13، شماره 31 ، اسفند 1402
چکیده
در این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی امکان و علل عمده آکراسیایِ باور (یا شناختی) بر اساس نظام حکمت متعالیه ملاصدرا مورد بحث قرار می‌گیرد. آکراسیایِ شناختی یا آکراسیای باور، به معنای «باور انسان به ... بیشتر
اشه در مفهوم اکمال و ارتباط آن با هنر
دوره 10، شماره 25 ، بهمن 1399، ، صفحه 281-312
چکیده
دوران تاریخ ایرانِ پیش از ورود اسلام، از لحاظ معرفت‌شناسی عمدتا" تحت فراروایتی بنام کیش مزدیسنا قرار‌دارد که بر‌تمام شئون زندگی اجتماعی، سیاسی و‌فرهنگی آن سایه افکنده‌است. برمبنای دکترین کیش مزدیسنا ... بیشتر
تطبیق «خودشناسی» ازمنظر کی‌یرکگارد و شیخ اشراق
دوره 10، شماره 24 ، شهریور 1399، ، صفحه 315-336
چکیده
چکیده در مقاله حاضر به بررسی موضوع خودشناسی از بعد عرفانی و فلسفی از دیدگاه شیخ شهاب‌الدین سهروردی و سورن کی‌یرکگارد با نگاهی مقایسه‌ای پرداخته میشود .کی‌یرکگارد معتقد است پرداختن به امور کلی و ماهیت ... بیشتر
بررسی تاثیر دوگانگی نظر و عملِ ارسطویی در تحولِ عمل گراییِ پاتنم
دوره 9، شماره 22 ، شهریور 1398، ، صفحه 323-349
چکیده
در این مقاله سیرِ تحولِ عمل‌گرایی در اندیشۀ پاتنم موردِ بررسیِ نقادانه قرار می‌گیرد و نقدهای او به دوگانگی‌های مختلف و ادعای فروپاشیِ دوپارگیِ واقعیت/ ارزش و انتهای سیرِ عمل‌گراییِ او که منجر به مسئله‌ی ... بیشتر
بررسی و نقد استدلال سایمون بلکبرن از طریق سوپروینینس در نفی اوصاف اخلاقی
دوره 9، شماره 23 ، اسفند 1398، ، صفحه 327-354
چکیده
سوپروینینس به معنای فرارویدگی، ابتناء و ترتب بوده و عبارت از نوعی نسبت و ارتباط نامتقارن بین دو دسته از ویژگیهای خاص و متفاوت مثل A و B است. به این صورت که دو دسته از ویژگیها مثل A و B به نحوی ارتباط ... بیشتر
تمایز حقوق از اخلاق در نظریه‌ی الزام حقوقیِ هانس کلسن
دوره 11، شماره 26 ، شهریور 1400، ، صفحه 339-379
چکیده
کلسن نظریه‌ی خود را «نظریه‌ی ناب حقوقی» نامیده است. «ناب بودگیِ» این نظریه به معنای آغشته نشدن حقوق به هر امر غیرحقوقی است که خود مستلزم جدایی حقوق از اخلاق است. بر همین پایه کلسن می‌کوشد ... بیشتر
فیلمسفه یا فیلم به مثابه‌ی فلسفه: جستاری در امکان فلسفه‌پردازی از طریق فیلم
دوره 11، شماره 27 ، اسفند 1400، ، صفحه 353-379
چکیده
نسبت میان فیلم و فلسفه به آن سادگی‌ها که در بدو امر به نظر میرسد نیست. از سویی، فیلسوفان به بحث در باب ماهیّت فیلم می‌پردازند و مثلاً می‌پرسند که چه چیزی یک فیلم ضبط‌شده را به اثری هنری تبدیل میکند؟ ... بیشتر
مطالعۀ انتقادی جایگاه عقل شهودی در خلق و فهم هنر سنتی از منظر سنت‌گرایان
دوره 12، شماره 28 ، مرداد 1401، ، صفحه 359-384
چکیده
سنت‌گرایی یکی از جریان‌هایی است به طور مستقیم در برابر باورهای تجددگرایانه قرار می‌گیرد. دیدگاه سنت‌گرایان در طول تاریخ اندیشه، تبدیل به یک نظام فکری منسجم شده است. یکی از زمینه‌هایی که در این اندیشه ... بیشتر
جایگاه اخلاقی ارگانوئیدهای مغزی و آگاهی پدیداری
دوره 12، شماره 29 ، اسفند 1401، ، صفحه 393-421
چکیده
ارگانوئیدهای مغزی انسانی، اندام‌واره‌های بیولوژیکی هستند که در ظرف‌های آزمایشگاهی کشت می‌شوند و ساختاری شبیه جنین نابالغ دارند. یکی از مسائل اصلی درباره جایگاه اخلاقی این موجودات است. جایگاه اخلاقی ... بیشتر
بررسیِ انتقادیِ تئودیسۀ مریلین مک‌کُرد آدامز در آینۀ مقایسۀ انتقادیِ با تئودیسۀ عملی
دوره 13، شماره 30 ، شهریور 1402، ، صفحه 445-485
چکیده
مریلین مَک‌کُرد آدامز، متاله و فیلسوفِ تحلیلیِ معاصر، تئودیسه‌ای ارائه میکند که بر مبنای آن انسان‌های رنج‌کشیده نوعی جبرانِ اندام‌وار - در برابرِ جبرانِ افزایشی - برای رنجِ خود در این جهان و خصوصاً ... بیشتر
ارزیابی انتقادات کروسیوس به نظریه جهانهای ممکن لایب‌نیتس
دوره 13، شماره 31 ، اسفند 1402
چکیده
دغدغه لایب‌نیتس در طرح نظریه‌ی بهترین جهان ممکن، دفاع از صفات مطلق الهی در برابر شبهه شرور بود. از نظر او با توجه به صفات مطلق الهی، جهان ممکن کنونی که اقتضای صفات خداوند است، می‌بایست بهترین جهان ممکن ... بیشتر
بررسی مقایسه‌ای آرای هایدگر و کربن در باب «فهم در ساحت حضور»
دوره 10، شماره 25 ، بهمن 1399، ، صفحه 313-348
چکیده
مارتین هایدگر فیلسوف پدیدارشناس آلمانی را باید یکی از مهم‌ترین منتقدان فلسفۀ سوبژکتیو غرب در نظر آورد که به جای تأکید بر انفکاک پذیرفته شدۀ فاعل شناسا و مورد شناسایی، که به طور خاص در نظریۀ تناظری صدق ... بیشتر
مسئله شر از دیدگاه ملاصدرا و نورمن گیسلر
دوره 10، شماره 24 ، شهریور 1399، ، صفحه 337-364
چکیده
این مقاله به دنبال تبیین «مساله‌شر» و پاسخ‌های ارائه‌شده به آن در دیدگاه ملاصدرای شیرازی و نورمن گیسلر است. به‌رغم تمایزی که نامبردگان در غایت تبیین مساله‌شر دارند به‌گونه‌ای که ملاصدرا درصدد ... بیشتر
بررسی نسبت اخلاق و روایت با تأکید بر آرای پل ریکور
دوره 9، شماره 23 ، اسفند 1398، ، صفحه 355-385
چکیده
این مقاله می‌کوشد به تأمل در مورد نسبت اخلاق و روایت با تأکید بر آرای پل ریکور، فیلسوف بزرگ فرانسوی بپردازد. به این منظور پس از نگاهی اجمالی به مفهوم و نظریه‌های روایت و طرح پیشینه موضوع در مورد نسبت ... بیشتر
مواجهه «خود» و «دیگری» در فلسفه اگزیستانس و صورتبندی آن با تأکید بر اندیشه مارتین بوبر
دوره 11، شماره 26 ، شهریور 1400، ، صفحه 373-409
چکیده
موضوع «خود» و «دیگری» به یک معنا گویای مجادلات ذهن‌گرایی- تجربه‌گرایی در فلسفه معاصر غرب است. در این مجادلات گاه زمینه توجه به موضوع «دیگری» و گاه به‌فراموشی سپردن آن و حتی سیطره بر ... بیشتر
بازخوانی مساله مواجهه با مرگ در نگاه اپیکوریان در عصر مدرن
دوره 11، شماره 27 ، اسفند 1400، ، صفحه 387-409
چکیده
یکی از مهم‌ترین مسائل فلسفی که همیشه همراه انسان بوده، مواجهۀ انسان با مرگ است. سنت‌های مهم فلسفی، همواره به‌طور جدی به این موضوع مهم پرداخته‌اند و تلاش کردهاند تا مرگ را به‌عنوان جدی‌ترین دغدغۀ ... بیشتر
ناطبیعی‌گرایی در اخلاق و ابهام‌های آن
دوره 12، شماره 28 ، مرداد 1401، ، صفحه 391-415
چکیده
برخی اندیشمندان معتقدند که ارزش اخلاقی هویت خاص خود را دارد و قابل تحویل به امور غیر اخلاقی نیست. جرج مور با اظهار چنین اندیشه‌ای، نتیجۀ خاص بودن ارزش اخلاقی را این می‌داند که قابل بررسی در علوم طبیعی ... بیشتر
براهین اثبات وجود مادۀ اولی نزد ابن‌سینا؛ یک بررسی انتقادی
دوره 13، شماره 30 ، شهریور 1402، ، صفحه 393-524
چکیده
ابن‌سینا، دو برهان «فصل و وصل» و «قوه و فعل» را بر اثبات وجود ماده اولی اقامه کرده است، در این مقاله نشان دادیم، بر هر دو برهان اشکالاتی وارد است. ادعای برهان فصل و وصل آن است که تغییر فصل و وصل ... بیشتر
دو تفسیر مختلف از علم اجمالی در فلسفه‌ی سینوی و توانایی آن در حل اشکال فرمول‌های پیچیده در رد وجود ذهنی
دوره 12، شماره 29 ، اسفند 1401، ، صفحه 429-463
چکیده
برخی از اشکال‌هایی که اندیشمندان غربی به وجود ذهنی وارد کردهاند نزد فیلسوفان ما هنوز ناشناخته است. برای نمونه، هوسرل با پیش‌کشیدن دشواره‌ی فرمول‌های پیچیده‌ی ریاضی مدعی است هیچ صورت ذهنی برای ... بیشتر
دیگردوستی مبتنی بر محبت به خود در نظریه «فیلیا» نیکوماخس ارسطو
دوره 13، شماره 31 ، اسفند 1402
چکیده
ارسطو در تحلیل «فیلیا» در نیکوماخس، دیگرخواهی را به «روابط محبت‌آمیز فرد با خودش» مبتنی ساخته است و از شکوه خودخواهی در نیل به اودایمونیا سخن می‌گوید. مؤیدات دیگری نیز بر خوددوستی و شواهدی ... بیشتر
انفعالِ نفس و تغییرِ ذاتِ مدرِک: مسأله‌ای ارسطویی، ردیه‌ای سینوی و دفاعیه‌ای صدرایی
دوره 10، شماره 25 ، بهمن 1399، ، صفحه 349-374
چکیده
نفس در فلسفه‌ی ارسطویی به عنوان قوه‌ی مدرِک شناخته شده و از آنجا که ادراک نوعی استحاله به شمار می‌رود، مسأله‌ی تبیین تغییرِ نفس از جایگاهی خاص برخوردار است. ارسطو خود در فصل پنجم کتاب دوم درباره‌ی ... بیشتر
بررسی اختلاف‌نظر ابن‌سینا و متکلمان اتمیست درباره‌ی روایی کاربرد ایده‌آل‌‌سازی‌های ریاضیاتی در طبیعیات
دوره 10، شماره 24 ، شهریور 1399، ، صفحه 365-394